اتفاقات روزمره ، اخبار مهم و دیگر مطالب میهن وب هاست را می توانید در این قسمت مطالعه کنید

Zabbix یک ابزار مانیتورینگ متن باز است که برای نظارت بر سرورها، شبکه، سرویس‌های ابری و ماشین‌های مجازی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ابزار با جمع‌آوری و نمایش معیارهای مختلف، به شما امکان مانیتورینگ میزان استفاده از شبکه، فضای اشغال شده دیسک و همچنین بار پردازنده (CPU) را می‌دهد. Zabbix از سیستم‌عامل‌های مختلفی مانند Mac OS، Solaris، Linux و بسیاری دیگر پشتیبانی می‌کند. این ابزار برای ذخیره اطلاعات و مانیتورینگ برنامه‌ها از یک پایگاه داده مجزا استفاده می نماید. هسته اصلی Zabbix با زبان برنامه‌نویسی C و رابط کاربری تحت وب آن با زبان PHP توسعه یافته است.

تصویر(1)

Zabbix چیست؟

Zabbix یک نرم افزار مانیتورینگ است که برای نظارت بر عملکرد سرورها، شبکه و برنامه های کاربردی به کار می رود. هدف اصلی آن شناسایی و رفع گلوگاه های بازدهی (performance bottlenecks) است. زبیکس از معماری کلاینت-سرور (client-server) استفاده می کند. یک رابط (agent) سبک روی سرور یا دستگاه موردنظر نصب می شود که وظیفه جمع آوری و ارسال داده ها به سرور مرکزی Zabbix را بر عهده دارد.

ارتباط بین agent و سرور Zabbix به صورت رمزنگاری شده انجام می شود تا امنیت داده ها حفظ شود. این نرم افزار از اجزای مختلفی مانند سرور، رابط کاربری تحت وب، پایگاه داده برای ذخیره اطلاعات، agent و... تشکیل شده است.

Zabbix دارای قابلیت های متعددی برای مانیتورینگ شبکه، سرورها و برنامه های کاربردی می باشد. این نرم افزار به عنوان یک ابزار متن باز رایگان در دسترس است و در بخش های مختلفی از جمله آموزش، امور مالی و بانکداری، دولتی، بهداشت و درمان، بازاریابی و... مورد استفاده قرار می گیرد.

با استفاده از ابزار زبیکس، امکان مانیتورینگ لحظه‌ای تمام بخش‌ها برای یافتن مشکلات موجود در شبکه و سرورها وجود دارد. این ابزار داده‌ها را جمع‌آوری و تحلیل می‌کند تا بتوان معیارهای عملکرد (performance metrics) را ایجاد نمود.

چرا از Zabbix استفاده می شود؟

تصویر(2)

از Zabbix برای نظارت بر سرورها و برنامه های کاربردی استفاده می شود. این ابزار ویژگی های متعددی را ارائه می دهد که در ادامه به برخی از آنها اشاره خواهد شد:

۱. جمع آوری داده (Data Gathering)

این قابلیت به Zabbix امکان می‌دهد که موارد زیر را بررسی نماید:

• گلوگاه های (bottleneck) بازدهی برنامه: زبیکس به شناسایی بخش هایی از برنامه که با کندی مواجه هستند کمک می کند.
• دسترسی پذیری برنامه (application availability): زبیکس اطمینان حاصل می کند که برنامه ها در دسترس باشند و به درستی اجرا شوند.
• بررسی های سفارشی (custom check): در زبیکس امکان تعریف و شخصی سازی فرایندهای بررسی برای مانیتورینگ موارد خاص وجود دارد.
• پشتیبانی از سرویس های مختلف مانیتورینگ: زبیکس از سرویس های مختلفی مانند JMX، IPMI و SNMP برای جمع آوری داده ها پشتیبانی می کند.

۲. سیستم هشدار (Alerting System)

در صورت بروز مشکل در سرورها و شبکه، Zabbix به کاربر هشدار می دهد. این هشدارها قابلیت شخصی سازی دارند. همچنین کاربر می تواند اقدامات خودکاری را تعریف نماید تا در زمان بروز مشکل به صورت اتوماتیک اجرا شوند. در این هشدارها می توان از متغیرهای Macro استفاده کرد تا اطلاعات دقیق تری به کاربر ارائه گردد. این هشدارها نیز از طریق کانال های مختلف ارتباطی مانند ایمیل، پیامک و... به کاربر ارسال خواهد شد.

۳. نمایش گراف به صورت لحظه‌ای (Real-time Graphing)

Zabbix امکان مانیتورینگ لحظه‌ای عملکرد سرورها، شبکه و برنامه‌های کاربردی را فراهم می‌کند. با استفاده از قابلیت داخلی این ابزار، تمامی موارد تحت نظارت به صورت نمودارهای لحظه‌ای، در رابط کاربری نمایش داده می شوند. همچنین زبیکس قادر به سنجش زمان پاسخگویی وب سایت و بررسی عملکرد آن است.

۴. گزینه‌های متنوع برای نمایش داده (Various Visualization Options)

Zabbix این امکان را به کاربر می دهد تا با ترکیب چندین پارامتر در یک نمودار، گراف های دلخواه خود را ایجاد کند. همچنین این ابزار گزارش هایی را برای تحلیل و بررسی مشکلات فراهم می نماید. با استفاده از Zabbix می توان به راحتی تمامی منابع را تحت نظارت قرار دارد.

۵. ذخیره سازی داده (Data Storage)

Zabbix داده ها را در یک پایگاه داده ذخیره می کند که امکان پیکربندی و مدیریت تاریخچه داده ها را نیز فراهم می نماید. زبیکس از انواع مختلف پایگاه داده پشتیبانی می کند که این مورد در مدیریت آسان داده ها بسیار مفید است.

۶. پیکربندی آسان و قالب ها (Easy Configuration and Templates)

یکی از دلایل محبوبیت ابزار مانیتورینگ Zabbix در بین افراد و سازمان ها، سهولت در افزودن دستگاه های تحت نظارت (host) است. پس از افزودن یک دستگاه، می توانید فعالیت مانیتورینگ آن را آغاز کنید. همچنین امکان اعمال template (یک سری تنظیمات از پیش تعریف شده است) روی دستگاه های تحت نظارت وجود دارد. Zabbix قابلیت بررسی گروهی با استفاده از template ها را نیز ارائه می دهد. یک template می تواند ویژگی های template دیگر را به ارث ببرد و انعطاف پذیری بیشتری را برای کاربر فراهم نماید.

۷. رابط کاربری تحت وب آسان (Easy Web Interface)

تصویر(3)

Zabbix از یک رابط کاربری تحت وب که با زبان PHP توسعه یافته است، بهره می برد. دسترسی به این رابط کاربری از هر مکانی امکان پذیر است. لاگ های ثبت شده توسط این رابط کاربری به راحتی قابل بررسی هستند. همچنین زبیکس دارای یک سیستم مدیریت دسترسی است که کاربران را احراز هویت می کند و تنها کاربران معتبر، مجاز به استفاده از این ابزار هستند.

اهمیت Zabbix

Zabbix فراتر از یک ابزار مانیتورینگ شبکه و سرور است و مزایای متعددی را ارائه می دهد:

۱. صرفه جویی در هزینه: زبیکس یک نرم افزار متن باز است که به صورت رایگان در اختیار افراد و سازمان ها قرار می گیرد. دسترسی به کد منبع نرم افزار نیز به سادگی امکان پذیر است. سازمان هایی که دنبال کاهش هزینه های عملیاتی هستند، می توانند از زبیکس به عنوان یک ابزار مانیتورینگ قدرتمند بدون پرداخت هزینه لایسنس، استفاده نمایند. فرآیند پیکربندی و راه اندازی Zabbix نیز بسیار سریع و آسان است.

۲. Agent قدرتمند (Zabbix Agent):  ابزار Zabbix Agent برای مانیتورینگ شبکه، سرور و مدیریت پایگاه داده بسیار کارآمد است. این Agent به طور ویژه روی سرور یا دستگاه مورد نظر نصب می شود و وظیفه جمع آوری و ارسال داده ها به سرور مرکزی زبیکس را بر عهده دارد. با استفاده از چندین Agent، به راحتی می توان ظرفیت مانیتورینگ را گسترش داد.

۳. ماژول اطلاع رسانی: Zabbix با مشاهده هر گونه رفتار غیرعادی در شبکه، هشدار و اعلان (notification) ارسال می کند. این قابلیت به کاربر امکان می دهد تا با دریافت هشدار در زمان مناسب، اقدامات لازم را برای رفع مشکل انجام دهد. زبیکس از روش های مختلف مانند ایمیل، پیام کوتاه (SMS) و بسیاری موارد دیگر برای ارسال هشدار پشتیبانی می کند.

۴. رابط کاربری آسان: رابط کاربری گرافیکی Zabbix بسیار ساده و کاربرپسند است و به راحتی امکان مانیتورینگ شبکه و سرورها را برای شناسایی bottleneck فراهم می کند. این رابط کاربری ابزارهای لازم برای پیکربندی آسان زبیکس و نمایش بصری داده ها (visualisation) را در اختیار کاربر قرار می دهد. با استفاده از رابط کاربری Zabbix، کل زیرساخت IT به صورت یکپارچه قابل مشاهده و مدیریت است.

نتیجه گیری

Zabbix یک نرم افزار مانیتورینگ متن باز است که برای نظارت بر سرورها، شبکه و برنامه های کاربردی مورد استفاده قرار می گیرد. این ابزار به کاربران کمک می کند تا bottleneck های موجود در شبکه را شناسایی کنند. Zabbix با ارائه قابلیت های متعدد، فرآیند مانیتورینگ، عیب یابی و رفع مشکلات را تسهیل می کند.