اتفاقات روزمره ، اخبار مهم و دیگر مطالب میهن وب هاست را می توانید در این قسمت مطالعه کنید

سیستم عامل Debian که با نام Debian GNU/Linux نیز شناخته می شود، یکی از پایدارترین توزیع های لینوکسی است که به صورت کاملا رایگان ارائه می گردد. در این مقاله به بررسی تاریخچه، سیر تکامل و ویژگی های این سیستم عامل پرداخته خواهد شد.

معرفی Debian

Debian یکی از قدیمی ترین توزیع های لینوکس در دنیای نرم افزار های متن باز است که به صورت داوطلبانه توسط جامعه بزرگی از برنامه نویسان پشتیبانی و توسعه داده می شود. این محصول همانند RHEL یک توزیع مادر محسوب شده و سیستم عامل های زیادی همچون Ubuntu، Linux Mint و Kali Linux براساس آن توسعه یافته اند که دلالت بر قدرت بالای این سیستم عامل دارد (به توزیعات مبتنی بر این سیستم عامل، Debian-Based Linux Distributions گفته می شود.) Debian دارای هزاران نرم افزار رایگان در مخزن نرم افزاری (repository) خود می باشد. از بهترین ویژگی های Debian، می توان به سیستم مدیریت پکیج آن اشاره کرد که امکانات کاملی در خصوص نصب، بروزرسانی و مدیریت پکیج ها در اختیار مدیر سیستم قرار می دهد.

تاریخچه Debian

Debian برای اولین بار در 16 اوت 1993 توسط Ian Murdock معرفی شد. در آن زمان "توزیع" لینوکس، یک مفهوم کاملا جدید بود و Ian Murdock قصد داشت که  Debian را به صورت آزاد و مطابق با اصول پروژه Linux و GNU توسعه دهد. به همین خاطر، این پروژه به مدت یک سال (نوامبر 1994 لغایت 1995) توسط بنیاد نرم افزارهای آزاد، از نظر مالی حمایت گردید. توسعه طرح Debian در ابتدا توسط عده ای از برنامه نویسان به صورت داوطلبانه آغاز شد اما رفته رفته افراد بیشتری به این گروه پیوستند و هم اکنون جامعه بزرگ و سازمان یافته ای از توسعه دهندگان و کاربران را شامل می شود. جالب است بدانید که نام این سیستم عامل، ترکیبی از اسم کوچک موسس و همسر سابق او (Debra Lynn) می باشد (Debra Lynn + Ian Murdock).

تصویر(1)

Ian Murdock در 28 دسامبر سال 2015 در سان فرانسیسکو درگذشت و علت مرگ وی خودکشی اعلام شد.

انواع نسخه‌ های Debian

Debian دارای 3 نسخه است که در این بخش به بررسی آنها پرداخته می شود.

• نسخه Stable یا پایدار:

نسخه stable در واقع آخرین توزیع رسمی سیستم عامل Debian محسوب می شود. این نسخه از امنیت و پایداری بسیار بالایی برخوردار است و برای محیط های عملیاتی توصیه می گردد. در تاریخ نگارش این مقاله، آخرین ورژن پایدار Debian، نسخه 11 با اسم رمز bullseye می باشد. نسخه 11 در 14 اوت 2021 عرضه شد و آخرین آپدیت آن (نسخه 11.2) در تاریخ 18 دسامبر 2021 منتشر شده است.

• نسخه testing یا آزمایشی:

این مدل شامل پکیج هایی است که هنوز برای انتشار در نسخه stable پذیرفته نشده اند اما در صف بازبینی جهت پذیرش قرار دارند. همچنین از ورژن جدیدتر نرم افزار ها برخوردار است که یکی از مزیت های اصلی این نسخه به شمار می رود.

در تاریخ نگارش این مقاله، آخرین نسخه آزمایشی bookworm می باشد.

• نسخه unstable یا ناپایدار:

عملیات توسعه سیستم عامل Debian در این ورژن اتفاق می افتد. به دلیل اینکه نسخه مذکور در حال توسعه است برای عموم توصیه نمی شود و معمولا توسط توسعه دهندگان مورد استفاده قرار می گیرد. نسخه unstable با نام sid نیز شناخته می شود.

مزایای سیستم عامل Debian (نسخه اصلی و پایدار)

تصویر(2)

1- فوق العاده پایدار

Debian به سیستم عاملی با پایداری بالا معروف است و هنگام اجرای برنامه های سنگین، به ندرت با خطای سیستمی مواجه خواهد شد. این سیستم عامل معمولا از نسخه های قدیمی تر نرم افزار ها که از قابلیت اطمینان و پایداری بیشتری برخوردار هستند، استفاده می کند.

2- با دوام

سیستم عامل Debian برخلاف بسیاری از توزیع های لینوکسی، دارای برنامه و روال منظمی برای انتشار نسخه جدید نمی باشد. به طور کلی، آماده سازی و انتشار نسخه جدید آن حدود 2 الی 3 سال زمان خواهد برد. فاصله زمانی طولانی انتشار آپدیت، این امکان را فراهم می کند که سیستم عامل از تمامی جوانب بررسی گردد تا احتمال وجود باگ و حفره های امنیتی در آن به حداقل برسد. لازم به ذکر است که در صورت نیاز، آپدیت های امنیتی برای نسخه پایدار ارائه خواهند شد اما این بروزرسانی ها قابلیت جدیدی به سیستم عامل اضافه نخواهند کرد و صرفا موجب ارتقا سیستم عامل از نظر امنیتی می شوند. چرخه طولانی مدت انتشار بروزرسانی ها موجب می شود تا از آخرین نسخه سیستم عامل Debian برای مدت زمان بیشتری استفاده نمایید. این مورد در سرور ها حائز اهمیت می باشد زیرا مدیران سرور نیازی به ارتقا سیستم عامل در بازه کوتاه مدت پیدا نخواهند کرد.

3- سازگار با سرور ها 

همانطور که در دو ویژگی قبلی نیز اشاره شد، پایداری و چرخه بروزرسانی طولانی این سیستم عامل، آن را به یکی از بهترین گزینه ها برای استفاده در سرور ها تبدیل کرده است. خبر خوب این است که جهت بکارگیری این سیستم عامل در سرورها، نیاز به ویرایش یا ورژن خاصی از Debian نبوده و می توان از همان نسخه اصلی استفاده نمود.

4- پشتیبانی قوی

به لطف جامعه بزرگ کاربرانی که از Ubuntu استفاده می کنند، DEB (پسوند پکیج های سیستم عامل Debian و سیستم عامل های مبتنی بر آن است) به یک فرمت رایج در اپلیکیشن های لینوکسی تبدیل شده است. البته این بدان معنا نیست که تمام فایل های DEB که روی سیستم عامل Ubuntu کار می کنند، روی Debian نیز قابل اجرا باشند. با این وجود، فایل های DEB سازگار با هر دو سیستم عامل نیز وجود دارد. Debian دارای بزرگترین مخزن های نرم افزاری است که شما را از نرم افزار های شخص ثالث بی نیاز می کند.

5- متن باز

Debian متن باز و رایگان است لذا کاربران می توانند بنا بر نیاز خود سیستم عامل را تغییر دهند.

6-عدم نیاز به اینترنت پرسرعت

نسخه DVD این سیستم عامل نیز موجود است که شامل پکیج های نرم افزاری زیادی می باشد. از این نسخه می توان جهت نصب روی ماشین هایی که فاقد اینترنت هستند، استفاده نمود تا نیازی به نصب پکیج از طریق اینترنت نباشد.

جمع بندی

Debian یک توزیع لینوکس مهم و قدرتمند می باشد که از ثبات و پایداری بسیار بالایی برخوردار است و می تواند بستری امن برای شما در محیط های عملیاتی فراهم سازد. همچنین به صورت متن باز و رایگان ارائه شده که توسط جامعه بزرگی از توسعه دهندگان پشتیبانی می شود. Debian یک انتخاب عالی برای کاربران مبتدی تا حرفه ای لینوکس می باشد.