قانون خدمات دیجیتال یا DSA (Digital Services Act)، روی هر شبکه اجتماعی، موتور جستجو و بازار آنلاینی که در اتحادیه اروپا تجارت میکند، نظارت دارد.
کمیسیون اتحادیه اروپا اخیراً اعلام کرده است که پارلمان و کشورهای عضو این کمیسیون، در مورد قانون پیشنهادی خدمات دیجیتال یا DSA به توافق "swift political agreement" رسیده اند. هدف DSA محافظت از کاربران اینترنت با ایجاد یک "استاندارد جدید بی مانند" برای پلتفرم های آنلاین بوده که شرکت هایی مانند گوگل، متا (فیس بوک) و توییتر را در قبال محتوای غیرقانونی و مضر، مسئول می داند. علاوه بر این، DSA پلتفرمهای آنلاین را مجبور میکند تا نحوه عملکرد الگوریتمهای خود را به اشتراک بگذارند و همچنین فرایندهایی را برای حذف سریع کالاها و محتوای غیرقانونی و سرکوب کاربرانی که اطلاعات نادرست منتشر میکنند، تعریف نمایند.
تصویر(1)
1. قانون خدمات دیجیتال یا DSA چیست؟
قانون DSA توسط کمیسیون اتحادیه اروپا، برای اولین بار در 15 دسامبر 2020 ارائه شده است. این قانون برای اطمینان از شرایط برابر میان مشاغل، طراحی شده و در ماه مارس اجرایی گردید.
به گفته کمیسیون اروپا، اهداف کلی خدمات دیجیتال یا DSA عبارتند از:
- محافظت بهتر از کاربران و حقوق اساسی آنها به صورت آنلاین
- ایجاد شفافیت و یک چارچوب پاسخگویی مشخص برای پلتفرم های آنلاین
- تقویت نوآوری، پیشرفت و رقابت در بازارهای مختلف
این قانون جدید، موتورهای جستجو، شبکه های اجتماعی و بازارها را مسئول نظارت بر محتوای سایت های خود می داند.
2. چه زمانی خدمات دیجیتال یا DSA اعمال می شود؟
از زمان انتشار، پارلمان اروپا و کشورهای عضو اتحادیه اروپا، توافق کردند که این پیشنهاد را عملی نمایند. پلتفرمهای آنلاین و موتورهای جستجویی که با عنوان "خیلی بزرگ" طبقهبندی میشوند (آنهایی که 45 میلیون کاربر یا بیشتر دارند)، بسیار زودتر مشمول شرایط DSA خواهند شد.
3. کدام پلتفرمهای آنلاین باید از آن پیروی کنند؟
قانونگذار، خدمات دیجیتال را مجموعه بزرگی از خدمات آنلاین، از وب سایت های ساده گرفته تا خدمات زیرساخت اینترنتی و پلتفرم های آنلاین، تعریف می کند. تمام خدمات دیجیتالی که در اتحادیه اروپا تجارت می کنند، بدون در نظر گرفتن مکان تجارت آنها، حتی شرکت های کوچک، مشمول DSA هستند. خدمات دیجیتالی کوچک که حدود 90 ٪ از مشاغل تحت تأثیر این قانون در اتحادیه اروپا را تشکیل می دهند، از مقررات هزینه بر معاف خواهند بود.
تصویر(2)
انواع خدمات دیجیتال مشمول این قانون، عبارتند از:
- بازارهای آنلاین
- شبکه های اجتماعی
- پلتفرم های اشتراک محتوا
- فروشگاه های اپلیکیشن
- پلتفرم های آنلاین سفر
- پلتفرم های اقامتی
- خدمات واسط مانند سرویس دهندگان اینترنت و ثبت دامنه
- خدمات میزبانی وب و ابری
- پلتفرم های مشارکت اقتصادی
پلتفرم هایی که 45 میلیون کاربر یا بیشتر دارند و به عنوان "خیلی بزرگ" طبقه بندی می شوند، باید خطراتی را که سیستم آنها برای منافع عمومی، حقوق اساسی، سلامت عمومی و امنیت ایجاد می کند، مشخص نمایند. این پلتفرم ها باید نشان دهند که از ابزارهای مناسب برای مدیریت خطرات احتمالی استفاده می کنند و برای محافظت از یکپارچگی خدمات خود و جلوگیری از دستکاری داده توسط افراد دیگر، اقدامات لازم را انجام می دهند.
Google در حال حاضر 92.04 ٪ از سهم بازار موتور جستجوی اتحادیه اروپا را در اختیار دارد و شامل بالاترین سطح مقررات خواهد بود. با 309 میلیون کاربر فعال روزانه در اروپا، فیسبوک نیز واجد شرایط پلتفرم های "خیلی بزرگ" در قانون خدمات دیجیتال یا DSA می باشد. سایر پلتفرم ها و شبکه های اجتماعی که بیش از 45 میلیون کاربر در اتحادیه اروپا دارند، عبارتند از:
- TikTok
- Apple
- Spotify
- Microsoft
- Amazon
4. DSA در واقعیت چه کاری انجام می دهد؟
در واقع خدمات دیجیتال یا DSA یک چارچوب نظارتی است که قوانینی را برای پلتفرم ها در مورد موضوعات زیر اعمال می کند:
- مدیریت محتوا
- تبلیغات
- استفاده از فرآیندهای الگوریتمی
نکته آخر میتواند برای موتورهای جستجوی اصلی مانند گوگل و پلتفرمهای اجتماعی یا تبلیغاتی مانند متا، بسیار ناخوشایند باشد. زیرا باید به کاربران توضیح دهند که الگوریتمهایشان چگونه عمل میکنند. بر اساس قوانین DSA، ارائه دهندگان خدمات دیجیتال در صورت عدم پیروی از ضوابط، با جریمه های سنگینی تا 6٪ از گردش مالی سالانه خود، روبرو خواهند شد.
5. شرکت های خدمات دیجیتال باید چه کاری انجام دهند؟
تعهدات مربوط به خدمات واسطه ای مانند IP و ثبت دامنه، شامل موارد زیر است:
- گزارش شفافیت
- الزامات مربوط به شرایط خدمات با توجه به حقوق اساسی
- همکاری با مقامات ملی
- راه های تماس و در صورت لزوم، معرفی نماینده قانونی
ارائه دهندگان فضای میزبانی، موظف هستند موارد فوق را رعایت کرده و از سوی دیگر، متعهد به اطلاع رسانی، اجرای قوانین ذکر شده و ارائه اطلاعات به کاربران باشند. همچنین جرائم جنایی را نیز به مقامات گزارش دهند.
تصویر(3)
مقررات برای پلتفرمهای آنلاین سختتر میشود. آنها از طرفی ملزم به پیروی از تعهدات فوق هستند و موارد زیر را نیز باید رعایت نمایند:
- مکانیزم شکایت، رسیدگی و حل و فصل اختلافات خارج از دادگاه
- اقداماتی در برابر اخطارهای توهین آمیز و اعلامیه ها
- شفافیت سیستم های پیشنهاد دهنده
- شفافیت تبلیغات آنلاین سمت کاربر
علاوه بر این، پلتفرم های آنلاین نمی توانند از کودکان یا کاربران با ویژگی های خاص، به عنوان هدف تبلیغات خود استفاده کنند. پلتفرم های آنلاین "خیلی بزرگ" مانند متا، گوگل و سایرین، باید تمام موارد فوق را رعایت کرده و مسئولیت موارد زیر را نیز قبول نمایند:
- متعهد به مدیریت ریسک و واکنش به بحران
- دارای حسابرسی خارجی و مستقل، ساز و کار داخلی و پاسخگویی عمومی
- مشخص کردن کاربرانی که نباید برخی از پیشنهادات به آنها نمایش داده شود.
- اشتراک گذاری داده ها با مقامات و محققان
- کدهای راهنما
- همکاری در مقابله با بحران
6. الگوریتم ها در DSA چه کاربری دارند؟
یکی از تاثیرات نظارت عمومی قوی تر بر پلتفرم های آنلاین که بیش از 10 درصد از جمعیت اتحادیه اروپا (تقریباً 45 میلیون نفر) را تحت تأثیر قرار می دهد، این است که:
"در خصوص پلتفرم های آنلاین، برای موضوعات مختلف از جمله الگوریتم های مورد استفاده جهت ارائه پیشنهادات، شفافیت صورت می گیرد."
بخش دیگری از آن، اشاره دارد که DSA تضمین میکند تا محققان برای درک چگونگی تکامل خطرات آنلاین، به دادههای کلیدی بزرگترین موتورهای جستجو دسترسی خواهند داشت.
7. DSA برای تبلیغات آنلاین چه معنایی دارد؟
به گزارش این کمیسیون، قانون خدمات دیجیتال یا DSA برای پلتفرم های بزرگ آنلاین مشکل ساز شده است و باعث می شود استارتاپ ها و سازمانهای کوچک و بزرگ در معرض ضرر قرار گیرند.
مشاغل و سازمانهای کوچک برای تعدیل ارتباطات و رتبه بندی محتوا، به پلتفرم های بزرگ وابسته هستند. از آنجا که پلتفرم های بزرگ مانند Google و Facebook، راه های دسترسی به داده های تولید شده توسط کاربران و فعالیت ها هستند، سازمانها و استارتاپ های کوچک در رقابت مستقیم با این پلتفرم های بزرگ، که ممکن است از داده های خود برای کسب منافع استفاده کنند، قرار می گیرند.
از طرف دیگر، قانون دیگری به نام "قانون بازارهای دیجیتال"، پلتفرم های بزرگ را وادار می کند تا به مشاغل کوچک، اجازه دسترسی به داده های خاص را بدهند. کمیسیونی که این قانون را تدوین کرده است، تضمین می کند که این دو قانون یک محیط آنلاین ایمن تر و پاسخگوتر را برای همه فراهم خواهند کرد.