احتمالاً با آنچه که وردپرس ارائه می دهد آشنا هستید، زیرا گزینه بسیار خوبی برای راه اندازی یک وب سایت جذاب و امکانات فراوان، بدون نیاز به کدنویسی می باشد. اما ممکن است اطلاع نداشته باشید که وردپرس یک پلتفرم با امکاناتی بیشتر از قابلیت راه اندازی یک وب سایت معمولی است. در این مقاله تفاوتهای بین وردپرس شبکه و وردپرس معمولی و اینکه چگونه فشار بر سرور را هنگام اجرای چندین وبسایت کاهش میدهد، بررسی خواهد شد.
دلایل مختلفی وجود دارند که کاربران، وردپرس شبکه را به جای وردپرس معمولی انتخاب می کنند. برای مشاغلی که نیاز به چندین وب سایت دارند، انتخاب وردپرس شبکه باعث صرفه جویی قابل توجهی در زمان و هزینه می شود. وردپرس شبکه نیز در مقایسه با نصب وردپرس های جداگانه، فضای کمتری مصرف میکند. همچنین در وردپرس شبکه، مدیریت اشتراکگذاری منابع از جمله افزونه ها و قالب ها، بسیار آسان تر می باشد.
وردپرس شبکه در سال 2010 هنگامی که نسخه 3.0 منتشر شد، شروع به کار کرد. از زمان راهاندازی اولیه آن، به دلیل ویژگی ارزشمندی که بسیاری از مدیران وردپرس برای راه اندازی شبکههایی از دهها، صدها و هزاران وبسایت نیاز دارند، شهرت پیدا کرده است.
وردپرس شبکه چگونه کار می کند؟
تصویر(1)
وقتی امکانات وردپرس شبکه را با امکانات وردپرس معمولی مقایسه نمایید، به سرعت متوجه خواهید شد که شباهت های زیادی بین آنها وجود دارد. وردپرس شبکه بسیار شبیه به وردپرس معمولی می باشد اما برخی از ویژگی های دیگر به آن افزوده شده است. برای درک اینکه چه امکاناتی وردپرس شبکه را منحصر به فرد می کند، در ادامه برخی از جنبه های مهم آن مورد بررسی قرار می گیرد.
نقش ها و دسترسی های کاربر
نقش ها و دسترسی های کاربران از بیشترین تا کمترین دسترسی، به شرح زیر می باشند:
- مدیر
- ویرایشگر
- نویسنده
- مشارکت کننده
- مشترک
وردپرس شبکه یک نقش دیگر بالاتر از "مدیر" اضافه می کند که "super administrator" نامیده می شود. ممکن است این نقش را با عنوان "مدیر شبکه" یا "مدیرکل" نیز مشاهده نمایید.
نکته: برای نصب وردپرس شبکه در هاست خود می توانید از آموزش زیر استفاده کنید:
آموزش کامل نحوه نصب و راه اندازی وردپرس شبکه
مدیرکل در وردپرس شبکه کیست؟
مدیرکل را به عنوان مدیر عامل سیستم وردپرس شبکه در نظر بگیرید. این نقش در راس کل شبکه قرار دارد. مدیرکل می تواند بر تمام وب سایت های شبکه نظارت کند که "زیر سایت" یا "سایت فرعی" نامیده می شوند. در حالی که مدیران تنها مسئولیت یک یا چند سایت در شبکه را بر عهده دارند، مدیرکل می تواند به هر سایت فرعی تحت شبکه خود دسترسی داشته باشد و آن را کنترل کند.
وقتی مدیران یک وردپرس شبکه یا چندسایته ایجاد می کنند، تبدیل به یک "مدیرکل" می شوند. مدیرکل به پیشخوان های متفاوتی دسترسی دارد که می تواند از طریق آن تمام سایت های شبکه را مدیریت کند. مهمتر از همه، مدیران کل میتوانند افزونهها و قالب ها را در سایتهای خاص یا در همه سایتهای فرعی، به طور همزمان نصب و بروزرسانی کنند.
مدیران معمولی نمیتوانند قالب یا افزونه ها را در سایت های خود نصب و پیکربندی کنند، این مسئولیت بر عهده مدیرکل می باشد. با این حال، آنها می توانند افزونه ها و قالب ها را فعال یا غیرفعال کنند. در برخی موارد، مدیران کل نیز ممکن است نیاز به ایجاد وب سایت هایی در شبکه برای مدیران جدید داشته باشند یا می توانند به کاربران اجازه دهند خودشان سایت های جدیدی ایجاد کنند. همچنین مدیران کل می توانند یک یا چند سایت فرعی را به یک مدیر در شبکه، اختصاص دهند.
تصویر(2)
قالب ها و افزونه ها
اگر از وردپرس شبکه استفاده می کنید، نیازی به نصب جداگانه افزونه ها و قالب ها در سایت های فرعی نمی باشد. آنها در شبکه ذخیره می شوند و برای استفاده آسان تر، از طریق وب سایت ها فعال می شوند. زیرا سایت های فرعی به جای اینکه یک کپی جداگانه داشته باشند، می توانند از فایل های مشترک استفاده نمایند.
کسانی که دارای دسترسی مدیرکل هستند، می توانند در تمام سایتهای شبکه، قالب ها و افزونهها را فعال کنند. از طرف دیگر، این امکان نیز برای آنها فراهم است که افزونهها و قالب ها را صرفا در سایتهای فرعی خاصی فعال و غیرفعال نمایند. علاوه بر این، مدیران کل میتوانند قالب ها و افزونه ها را در تمام سایتهای شبکه به طور همزمان، بروزرسانی کنند که صرفهجویی قابل توجهی در زمان و پهنای باند می شود.
این اقدام با نحوه نصب و بروزرسانی معمولی قالب و افزونه ها در وردپرس معمولی کاملا متفاوت است اما امکان ایجاد شبکه ایمن تر را فراهم می کند. از آنجایی که همه سایتهای موجود در شبکه یک کد منبع مشترک دارند، نصب یک قالب یا افزونه مضر توسط یکی از مدیران وبسایت، میتواند بر کل شبکه تأثیر منفی بگذارد. بنابراین محدود کردن این دسترسی به مدیران کل، از شبکه محافظت می کند.
دامنه ها و مسیردهی آنها
وقتی یک وردپرس معمولی نصب و سایتهای فرعی را به آن اضافه میکنید، یک وردپرس شبکه ایجاد می شود. به همین دلیل، همه سایت های فرعی، نام دامنه اصلی وب سایت را به ارث می برند. در طول فرآیند راهاندازی، مدیران کل تصمیم میگیرند که آیا میخواهند سایتهای خود را بر اساس زیر دامنه (به عنوان مثال: website.example.com) یا زیر شاخه (exmaple.com/website) ایجاد نمایند یا خیر.
همچنین این امکان وجود دارد که دامنه های منحصر به فرد را به سایت های فرعی متصل نمود. این اقدام اجازه می دهد تا وب سایت فرعی موردنظر، مانند هر وب سایت دیگری به صورت مستقل و بدون اتصال به سایت اصلی، برای بازدیدکنندگان قابل مشاهده باشد. برای اتصال دامنه به سایت فرعی نیاز است از بخش "تنظیمات" مدیر شبکه وردپرس، اقدام نمایید.
یک نکته مفید دیگر این است که قبل از شروع مسیردهی دامنه، مطمئن شوید شبکه به درستی کار می کند و می توانید سایت های فرعی را به طور یکپارچه ایجاد نمایید.
کد و فضای ذخیره سازی
در ظاهر، وردپرس شبکه نقاط مشترک زیادی با وردپرس های جداگانه دارد اما پیکربندی back-end آن دارای یک تفاوت کلیدی است. در وردپرس شبکه، همه سایت های فرعی از فایل های اصلی یکسانی استفاده کرده و تمامی فایل های سیستمی در همان پوشه مربوط به افزونه ها و قالب ها نگهداری می شوند که باعث صرفه جویی قابل توجهی در فضای سرور می گردد.
اما همه چیز در بین سایت ها به اشتراک گذاشته نمی شود. سایت های فرعی، فایل ها و داده های مختص به خود را دارند. بنابراین، هر سایت دارای پوشه uploads و جداول پایگاه داده مجزا در backend می باشد.
مزایای وردپرس شبکه چیست؟
استفاده از وردپرس شبکه مزایای مختلفی دارد که به شرح زیر می باشند:
مدیریت متمرکز و کارآمد سایت
وردپرس شبکه، وظایف اجرایی را با صرف زمان کمتر، به طور قابل توجهی ساده می کند. می توان با استفاده از نقش مدیرکل، تغییرات را به صورت دسته جمعی، به سرعت و در زمان بسیار کمتری در سایت ها انجام داد. از نصب قالب ها و افزونه ها گرفته تا بروزرسانی نرم افزار، تغییر دسترسی های کاربر و دیگر تنظیمات شبکه که همگی از طریق وردپرس شبکه امکان پذیر هستند.
همچنین وردپرس شبکه نیاز به نصب جداگانه وردپرس برای هر سایت موجود در شبکه را از بین می برد و صرفا باید یکبار آن را نصب و وردپرس شبکه را فعال نمود و سپس سایت های جدید اضافه شوند.
مقیاس پذیری
فرض کنید صاحب امتیاز یک رستوران هستید و قصد ایجاد سایتهای فرعی برای شعبه های مختلف خود را دارید. میتوانید با ارتقا وردپرس خود، از وردپرس شبکه استفاده و به صورت نامحدود تحت یک url، سایت فرعی وردپرس ایجاد نمایید. نه تنها میتوانید هر تعداد سایتی که لازم است اضافه کنید، بلکه میتوانید سایتهای قدیمی را بدون تاثیرگذاری بر سایر شبکه ها، حذف نمایید. حتی برخی از مدیران کل، شبکه را طوری پیکربندی می کنند که کاربران را قادر می سازد تا سایت های خود را بدون نیاز به تایید نقش بالاتر، ایجاد نمایند. افزودن یک وب سایت جدید، به طور قابل توجهی ساده تر خواهد بود. زیرا همه سایت های تحت شبکه از یک افزونه، هسته و فایل های قالب استفاده می کنند که بسیار مقرون به صرفه تر می باشد.
توان مالی
تصویر(3)
قالب ها، افزونه ها و سایر هزینه های اجرایی، می توانند هزینه راه اندازی یک سایت وردپرسی را به صورت چشمگیری افزایش دهند. مدیران کل میتوانند هزینهها را به لطف توانایی اشتراکگذاری فایلها در سایتهای فرعی، کاهش دهند. به عنوان مثال، برخی از مدیران صدها یا هزاران وب سایت را مدیریت می کنند که ایجاد و مدیریت آنها به صورت جداگانه، زمان بر و پرهزینه می باشد. در این شرایط راه اندازی وردپرس شبکه یک راه حل بسیار عالی است.
به اشتراک گذاری داده ها
وردپرس اطلاعات ورود به سیستم را برای کل شبکه ذخیره میکند، بنابراین اطلاعات کاربران جهت ورود به یک سایت فرعی، برای سایر سایتهای فرعی نیز قابل استفاده می باشد. مدیران کل می توانند برای کاربران امکان دسترسی به سایت های فرعی جدید را بدون نیاز به ایجاد حساب های جدید فراهم نمایند.
از آنجایی که سایت های فرعی در وردپرس شبکه به هم متصل می باشند، برای توسعه دهندگان اعمال تغییرات در سطح شبکه بسیار آسان تر است. بروزرسانی فایلهای هسته، افزونه ها و قالب ها برای همه سایتهای تحت شبکه که از آن فایل ها استفاده میکنند، اعمال میشود. بنابراین نیازی به نگرانی در مورد تاخیر در بروزرسانی برخی از سایتهای شبکه وجود ندارد. در نظر داشته باشید که هرگونه اشکال در فایل ها، کل شبکه را تحت تأثیر قرار می دهد. بنابراین باید تغییرات مهم را قبل از انجام در سطح شبکه، در یک محیط آزمایشی بررسی نمایید.
کنترل دسترسی
تصویر(4)
وردپرس شبکه، امکان کنترل کامل افرادی که می توانند تنظیمات شبکه و سایت های فرعی را تغییر دهند، فراهم می کند. همچنین کنترل کل شبکه را صرفا برای یک یا چند مدیرکل امکان پذیر می نماید که می توانند کاربران جدید را اضافه و دسترسی ها را به آنها اختصاص دهند. بسیاری از کاربران وردپرس، راهاندازی وردپرس شبکه را به راه اندازی ده ها وب سایت مجزا ترجیح می دهند. در وردپرس شبکه، مدیران کل می توانند تمامی شبکه را مشاهده، نظارت و مشکلات را به سرعت شناسایی و برطرف نمایند.
موارد استفاده از وردپرس شبکه
برای اینکه بتوانید بین راه اندازی وردپرس شبکه و وردپرس معمولی، گزینه مناسب را انتخاب نمایید، پیشنهاد می شود فاکتور های زیر را در انتخاب بین این دو، در نظر بگیرید. وردپرس شبکه زمانی مناسب است که بخواهید گروهی از سایت های مشابه را مدیریت نمایید.
برخی موارد رایج استفاده از وردپرس شبکه، به شرح زیر می باشد:
- کسبوکاری با چندین سایت فرعی برای خدمات یا برندهای مختلف، مانند یک برند بینالمللی که چند سایت فرعی را برای زبان های مختلف راه اندازی میکند.
- سازمانی با سایتهایی زیرمجموعه که همگی از یک موضوع و برند پیروی میکنند، مانند یک دانشگاه با وب سایت های دپارتمان های مختلف یا یک شرکت با سایتهای داخلی برای کارمندانش.
- یک انجمن آنلاین که در آن کاربران میتوانند سایتهای زیرمجموعه را بر اساس علایقشان راه اندازی نمایند.
- سایت های وبلاگ نویسی و نشریات آنلاین که از سایت های فرعی برای موضوعات مختلف استفاده می کنند.
- سرویسی که در آن کاربران برای انتشار یک وبلاگ، سایت شخصی یا هر موضوع دیگری، هزینه وب سایت را در وردپرس شبکه پرداخت می کنند.
- مجموعه سایتهایی که از نظر زیباییشناسی مشابه هستند و میتوانند یک قالب را نصب و آن را در تمام سایتهای شبکه اعمال کنند.
در تمامی این موارد، مدیران شبکه میتوانند بدون جابجایی بین وردپرس های نصب شده، تمامی سایتهای زیرمجموعه را تحت نظر داشته باشند.
چه زمانی نباید از وردپرس شبکه استفاده کرد
پیشنهاد می شود در موارد زیر از وردپرس شبکه استفاده نکنید:
- چنانچه در پیکربندی و مدیریت وب سایت تجربه کافی ندارید، راه اندازی وردپرس شبکه فراتر از مجموعه مهارت های شما خواهد بود. لذا چنانچه نیاز مبرم به راه اندازی وردپرس شبکه داشتید، پیشنهاد می گردد شخصی آشنا به این حوزه را استخدام نمایید.
- وب سایت ها از نظر عملکرد یا طراحی، بسیار متفاوت هستند. اگر قصد دارید قالب ها و افزونه های مختلفی را در سایت های خود نصب کنید، جدا نگه داشتن آنها بسیار بهتر است و در این موارد راه اندازی وردپرس شبکه باعث ایجاد مشکلات متعددی می شود.
- در مواردی که حاضر به انجام اقدامات امنیتی برای محافظت از شبکه خود نیستید. از آنجایی که سایت های زیر مجموعه یک کد منبع مشترک دارند، یک فایل در معرض خطر می تواند تمام سایت های فرعی را با خطر روبرو کند.
- زمانی که نمی توانید هاست با ترافیک و منابع کافی تهیه کنید. هرچه سایت های بیشتری اجرا شود، به ترافیک و منابع بیشتری نیاز خواهد بود، لذا در مواردی که نمی توانید هزینه زیادی پرداخت نمایید، استفاده از وردپرس شبکه پیشنهاد نمی شود.
گاهی اوقات افراد تصور می کنند که وردپرس شبکه ایده خوبی برای ایجاد سایت های مشتریان می باشد اما چنانچه سایت های مشتریان با یکدیگر مرتبط نباشند، راه اندازی وردپرس شبکه ایده مناسبی نیست. در این مواقع بهتر است برای هر مشتری وردپرس معمولی نصب و راه اندازی شود تا بتوانند سایتهای خود را مطابق نیازشان پیکربندی نمایند.
همچنین بررسی نمایید آیا در پروژه خود نیاز به راه اندازی چند سایت مختلف دارید یا خیر. چنانچه سایت ها با یکدیگر بسیار مرتبط هستند، ایجاد ساب دامین یا ساب فولدر، گزینه مناسب تری نسبت به راه اندازی سایت های فرعی جداگانه می باشد.
نمونه های وردپرس شبکه
در ادامه به سه سرویس آنلاین اشاره شده که نحوه عملکرد وردپرس شبکه را نشان می دهند.
دانشگاه شهر لندن
دانشگاه شهر لندن از وردپرس شبکه برای تقویت پلتفرم وبلاگ نویسی و بلاگ های شهری خود استفاده می کند. بلاگ های شهری به دانشجویان و کارکنان امکان راه اندازی وبلاگ هایی تحت دامنه دانشگاه را می دهد که یافته های خود را با همکاران به اشتراک بگذارند.
کاربران می توانند در وب سایت ثبت نام و درخواست یک وبلاگ شخصی نمایند. ساختار وردپرس شبکه به کارکنان IT یا "فناوری اطلاعات" دانشگاه اجازه می دهد تا بر ابزارهای آنلاین دانشجویان نظارت کرده و تغییرات را به طور یکپارچه در کل شبکه اعمال کنند.
روزنامه وال استریت
این نشریه پیشرو نیز از وردپرس و ویژگی وردپرس شبکه برای اجرای سایت های کوچک و اشتراکگذاری انواع مختلف مقالات و ایجاد سایت ویدیویی، سایت پادکست و سایت هایی با زبان های مختلف استفاده می کند.
WordPress.com
وردپرس نیز از قابلیت وردپرس شبکه استفاده می کند. پلتفرم وبلاگ نویسی WordPress.com بزرگترین وردپرس شبکه در سطح اینترنت می باشد که میلیون ها وبلاگ نویس سایت های فرعی خود را در این پلتفرم راه اندازی نموده اند. همانطور که تنوع وبلاگهای میزبانی شده توسط این سرویس نشان می دهد، وردپرس شبکه برای سایتهایی با مخاطبان و اهداف متفاوت بسیار مناسب است، البته با در نظر گرفتن این نکته که روی بکاندهای مشابه اجرا میشوند.
نحوه تغییر وردپرس معمولی به وردپرس شبکه
1. آماده سازی برای تغییر به وردپرس شبکه
قبل از راهاندازی وردپرس شبکه، اطمینان حاصل نمایید که نیاز شما با معیارهای ذکر شده در بالا همخوانی دارد. در این صورت موارد زیر را پیگیری نمایید:
- در ابتدا نیاز است که به مدیریت سایت دسترسی داشته باشید.
- باید با استفاده از FTP یا از طریق کنترل پنل هاست به فایل های اصلی سایت دسترسی داشته باشید.
- برای راه اندازی وردپرس شبکه، باید فضای کافی در هاست وجود داشته باشد.
- همه افزونه ها و قالب ها باید کاملا امن و بروز باشند.
- همه کسانی که به حساب کاربری فعلی وردپرس دسترسی دارند، باید کاربران قابل اعتمادی باشند.
چنانچه از قبل یک وردپرس فعال دارید، همه افزونه ها را غیرفعال نمایید. همچنین باید قبل از انجام هر کاری از فایل های خود بکاپ تهیه کنید. یا چنانچه هنوز وردپرس را نصب نکرده اید، اقدام به نصب آن نمایید.
2. فایل wp-config.php را ویرایش نمایید
اولین اقدام برای تغییر به وردپرس شبکه اضافه کردن کد های زیر به فایل "wp-config.php" می باشد. از طریق FTP یا کنترل پنل هاست خود به فایل های اصلی وردپرس دسترسی و فایل "wp-config.php" را باز کنید.
در این فایل قطعه کد زیر را بیابید.
/* That's all, stop editing! Happy blogging. */
سپس دقیقا بالای این خط، قطعه کد زیر را قرار دهید:
/* Multisite */
define( 'WP_ALLOW_MULTISITE', true );
فایل را ذخیره و سپس مرورگر خود را مجددا راه اندازی کنید.
3. یک شبکه راه اندازی کنید
پس از افزودن کد بالا به "wp-config.php"، چند گزینه به پیشخوان وردپرس اضافه خواهد شد.
در پیشخوان به منوی "ابزار" سپس "راه اندازی شبکه" مراجعه نمایید. در این صفحه باید انتخاب کنید که سایت های فرعی با ساب دامین یا ساب فولدر ایجاد شوند. در نظر داشته باشید که انتخاب ساب دامین شبکه را مبتنی بر دامنه و انتخاب ساب فولدر، شبکه را مبتنی بر مسیر می کند. با این حال پیشنهاد می شود پس از جمع بندی نهایی، در اسرع وقت نسبت به پیکربندی اقدام نمایید، زیرا هر چه تعداد سایت های فعال بیشتر شود تغییر آدرس آنها می تواند مشکلات بیشتری ایجاد کند.
همچنین میتوانید در صورت نیاز به جزئیات شبکه از جمله آدرس سرور (دامنه اصلی وردپرس شبکه)، عنوان شبکه و آدرس ایمیل مدیر (برای اینکه افراد بتوانند با شما به عنوان مدیرکل تماس بگیرند) را نیز تغییر دهید. پس از اتمام تنظیمات بالا، روی گزینه "نصب" کلیک نمایید.
تصویر(5)
4. شبکه را فعال کنید
در مرحله بعد، دستورالعمل هایی برای فعال کردن شبکه خود دریافت خواهید کرد که همانند تصویر زیر می باشند:
تصویر(6)
این دستورالعمل ها را دنبال نموده و هر فایل را پس از اتمام ویرایش، ذخیره نمایید. پس از انجام این کار، روی لینک "ورود" در پایین صفحه کلیک کنید تا مجدد وارد وردپرس شوید. سپس می توانید سایت های فرعی جدید را اضافه و تنظیمات وردپرس شبکه را پیکربندی نمایید. برای دسترسی به تنظیمات شبکه خود، گزینه "سایت های من" را از نوار ابزار بالا انتخاب و سپس گزینه مدنظر را از منوی کشویی انتخاب کنید.
تصویر(7)
وردپرس شبکه: یک ابزار پنهان در وردپرس
وردپرس شبکه یک ابزار پنهان می باشد که از امکانات شناخته شده و معروف وردپرس نیست و اکثر کاربران نیازی به آن ندارند. با این حال، اگر در موقعیتی قرار دارید که باید چندین سایت را به طور کامل و همزمان مدیریت نمایید، وردپرس شبکه گزینه مناسبی خواهد بود.