پس از روشن شدن سیستم، مجموعه ای از عملیات‌ها انجام می شود که برخی از آنها عبارتند از:
1- عملیات POST (مخفف Power On Self Test) جهت بررسی وضعیت قطعات سخت افزاری اجرا می شود.
2- BIOS (مخفف Basic Input/Output System)، رسانه bootable (قابل بوت شدن) مثل دیسک را پیدا می کند.
3- دستورالعمل ها از MBR (مخفف Master Boot Record) یا GPT (مخفف GUID Partition Table) خوانده می شود. MBR که در 512 بایت اولیه دیسک قرار دارد، شامل دو مجموعه اطلاعاتی مهم می باشد. بخش اول مربوط به اطلاعات بوت لودر و بخش دوم در خصوص پارتیشن تیبل است. بوت لودرها در لینوکس به بارگذاری سیستم عامل کمک می نماید.
بوت لودر چیست؟
تصویر(1)
بوت لودر برنامه کوچکی است که در MBR یا GPT ذخیره می شود و به بارگذاری سیستم عامل در memory کمک می کند. بدون بوت لودر، سیستم عامل نمی تواند در memory لود شود. بوت لودرهای مختلفی وجود دارد که می توان به همراه لینوکس روی سیستم نصب نمود. در این مقاله چند نمونه از بهترین بوت لودرها در لینوکس بررسی خواهد شد.
1- GNU GRUB
تصویر(2)
GNU GRUB یکی از معروفترین بوت لودرها در لینوکس است و پرکاربردترین بوت لودر با پشتیبانی از بوت چندگانه به شمار می رود. این برنامه بر پایه بوت لودر قدیمی GRUB (مخفف GRand Unified Bootloader) است که توسط Erich Stefan Boleyn طراحی شده بود. GNU GRUB بهبود های زیادی داشته و علاوه بر رفع مشکلات نسخه قدیمی، قابلیت های جدیدی نیز به آن اضافه شده است. لازم به ذکر است که هم اکنون GRUB 2 جایگزین GRUB شده و نسخه قدیمی نیز با تغییر نام به GRUB Legacy، دیگر توسعه پیدا نمی کند. با این حال می‌توان از آن برای بوت سیستم های قدیمی استفاده نمود.
از ویژگی های مهم GRUB می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- پشتیبانی از بوت چندگانه
- پشتیبانی از چندین معماری سخت افزاری و همچنین سیستم عامل های لینوکس و ویندوز
- دارای خط فرمان (command line) مشابه bash جهت اجرای دستورات GRUB و تعامل با فایل های پیکربندی
- امکان دسترسی به ویرایشگر GRUB
- پشتیبانی از تنظیمات کلمه عبور و رمزنگاری جهت امنیت بیشتر
- قابلیت بوت از طریق شبکه و چندین ویژگی فرعی دیگر را پشتیبانی می کند.
2- LILO یا Linux Loader
تصویر(3)
LILO یک بوت لودر ساده اما قدرتمند و پایدار برای لینوکس است. با رشد محبوبیت و افزایش استفاده از GRUB که از ثبات و ویژگی های قدرتمندی برخوردار می باشد، تمایل به استفاده از LILO در میان کاربران لینوکس کاهش پیدا کرده است.
هنگامی بارگذاری آن، کلمه "LILO" روی صفحه نمایش داده می‌شود. توسعه‌ی LILO در دسامبر 2015 متوقف شد.
برخی از خصوصیات این بوت لودر عبارتند از:
- رابط خط فرمان مناسبی ارائه نمی دهد.
- امکان تشخیص کدهای خطای متعدد را دارد. این ویژگی به این معنا است که LILO قابلیت تشخیص و گزارش خطاهای مختلف را در طول فرآیند بوت سیستم خواهد داشت. هر کد خطا به یک مشکل خاص مرتبط می‌شود و به کاربران امکان می‌دهد علت عدم بوت شدن را تشخیص داده و مشکل را رفع نمایند.)
- بوت از طریق شبکه را پشتیبانی نمی کند.
- تمامی فایل‌های آن در 1024 سیلندر اول درایو ذخیره می‌شوند.
- دارای محدودیت هایی در استفاده از BTFS، GPT و RAID و.. می باشد.
3- BURG یا Brand-new Universal loadeR from GRUB
تصویر(4)
بوت لودر BURG که بر پایه GRUB است، یکی از جدیدترین بوت لودرها در لینوکس می باشد. به دلیل اینکه از GRUB مشتق شده است، برخی از ویژگی‌های اصلی GRUB را نیز همراه خود دارد. با این حال، ویژگی‌های قابل توجهی همچون new object format را نیز جهت پشتیبانی از پلتفرم هایی مانند لینوکس، ویندوز، Mac OS، FreeBSD و… ارائه می‌دهد. این بوت لودر دارای منوی بوت متنی و گرافیکی با قابلیت شخصی سازی می باشد. علاوه بر این، برنامه‌ها و استراتژی‌هایی برای افزایش سازگاری آن با انواع مختلف دستگاه‌های ورودی یا خروجی در آینده، وجود دارد.
4- Syslinux
تصویر(5)
Syslinux مجموعه‌ای از بوت‌لودرهای سبک است که امکان بوت شدن از CD-ROM، شبکه و... را فراهم می‌کند. این بوت‌لودر از فایل سیستم‌هایی همچون FAT برای MS-DOS و ext2، ext3 و ext4 برای لینوکس و همچنین فایل سیستم Btrfs برای دستگاه های ذخیره سازی مانند SSD یا HDD، پشتیبانی می‌نماید. لطفا توجه داشته باشید که Syslinux تنها به فایل‌های موجود در پارتیشن خود دسترسی دارد. بنابراین بوت از طریق چندین فایل سیستم را پشتیبانی نخواهد کرد.
نتیجه گیری
بوت لودرها در لینوکس امکان مدیریت چندین سیستم عامل را فراهم می کند و شما می توانید انتخاب نمایید که از کدام یک استفاده نمایید. بدون استفاده از بوت لودر، سیستم نمی تواند کرنل و سایر فایل های مربوط به سیستم عامل را بارگذاری کند.