اتفاقات روزمره ، اخبار مهم و دیگر مطالب میهن وب هاست را می توانید در این قسمت مطالعه کنید

انواع نرم افزار متن باز، به صورت رایگان در دسترس است. این نرم افزار ها برای انجام انواع کارهای ساده و پیشرفته مانند شخصی، اداری، صنعتی، پزشکی و … قابل استفاده می باشند.

تصویر(1)

نرم افزار خوب، پایه و اساس کاربرد هر رایانه شخصی می باشد اما بسیاری از برنامه‌های حرفه‌ای برای استفاده شخصی بسیار گران هستند. به همین دلیل افراد و شرکت های زیادی از انواع نرم افزار متن باز و رایگان استفاده می کنند. این نرم افزارها همراه با کد منبع خود به صورت رایگان در دسترس هستند.

این موضوع بلافاصله سوال هایی را در مورد کیفیت و کارایی نرم افزارهای رایگان مطرح می‌کند اما جای نگرانی نیست، نرم افزارهای متن باز اغلب رقیب اصلی محصولات حرفه‌ای هستند. در این مقاله، چندین نرم افزار متن باز برای کاربردهای عمومی معرفی می‌ شوند. از جمله می‌توان به نرم افزارهای آفیس، ویرایش رسانه، مدیریت فایل و پشتیبان‌گیری اشاره کرد.

نرم افزار متن باز آفیس، PDF و کنفرانس

تصویر(2)

ویرایش فایل ها یکی از کارهای روزمره با کامپیوتر است. LibreOffice یک مجموعه آفیس کامل برای ایجاد متن، spreadsheets و ارائه می باشد. این برنامه از Open Office که در سال 2000 منتشر شد، نشات گرفته است. اکنون این پروژه با عنوان Apache Open Office به کار خود ادامه می دهد. بروزرسانی‌های مکرر LibreOffice نسبت به Apache Open Office باعث شده تا این نرم افزار مزایای زیادی داشته باشد.

نسخه فعلی 7.5، بهبودهایی را در ویرایش فایل های متنی مانند کنترل بهتر قالب‌بندی سرفصل ها و درج آسان‌تر جداول، ارائه می‌دهد. در صفحه گسترده Calc، نحوه نوشتن فرمول‌ها و استفاده از توابع بهبود یافته‌ و رابط کاربری تاریک نیز اضافه شده است.

تصویر(3)

فرمت PDF برای تبادل اسناد بین دستگاه‌های مختلف مورد استفاده قرار می گیرد. این فرمت در سیستم‌عامل‌های مختلف و اپلیکیشن های تلفن همراه به یک شکل نمایش داده می‌شود. می‌توان از این فرمت برای مستندسازی سریع یادداشت‌ها و همچنین کار گروهی استفاده کرد. Adobe Acrobat Reader برنامه ای رایگان برای نمایش فایل‌های PDF می باشد. Sumatra PDF نیز یک نرم افزار متن باز با کاربرد مشابه است. این برنامه‌ها امکاناتی مانند ترجمه، علامت‌گذاری و حاشیه‌نویسی را ارائه می‌دهند.

کنفرانس‌های ویدئویی آنلاین با شیوع کرونا، به یک روش معمول برای همکاری تیمی تبدیل شده‌اند. این کنفرانس‌ها مزایای زیادی دارند که یکی از آنها عدم نیاز به اتاق جلسه یا مراجعه حضوری است. همچنین کارکنان می‌توانند در هر جایی که هستند در جلسات شرکت نمایند. Open Talk یک جایگزین رایگان برای برنامه‌های تجاری کنفرانس‌های ویدئویی آنلاین است. این برنامه در فضای ابری کار می‌کند و امکاناتی مانند شماره گیری تلفنی، اشتراک گذاری صفحه، رای گیری و ضبط جلسات را ارائه می دهد.

اکثر شرکت ها مدیریت گروه های کاری خود را به صورت دیجیتالی انجام می دهند. Mattermost یک سیستم تحت دسکتاپ، موبایل و آنلاین است که ویژگی های مختلفی مانند چت های گروهی، مدیریت پروژه و اشتراک گذاری صفحه نمایش با صدا را ارائه می کند. این قابلیت ها با یک حساب کاربری رایگان در وب سایت Mattermost قابل استفاده هستند.

نرم افزار متن باز برای اینترنت: مرورگر و ایمیل

امروزه پیام رسانی، خرید آنلاین و بانکداری اینترنتی برای بسیاری از افراد ضروری می باشد. برای دسترسی به این سایت ها می توانید از یک مرورگر استفاده کنید. Google Chrome مرورگر محبوب بسیاری از کاربران می باشد اما مشکلاتی در زمینه حریم خصوصی دارد. گوگل با ابزارهایی که در اختیار دارد، داده های زیادی از کاربران خود جمع آوری می کند. Ungoogled Chromium یک راه حل برای این مشکل می باشد. این نرم افزار یک نسخه متن باز از مرورگر وب بوده که در آن تمام دسترسی های گوگل قطع شده است. هنگام استفاده از Ungoogled Chromium هیچ محدودیتی برای شما ایجاد نمی شود و به افزونه های Chrome Web Store نیز دسترسی خواهید داشت.

تصویر(4)

ایمیل ها بخش مهمی از کارهای روزمره رایانه های شخصی هستند. آنها سریع بوده و برای ارسال انواع فایل ها مانند عکس، سند و داده مناسب می باشند. Thunderbird یک برنامه جهت مدیریت ایمیل می باشد. این نرم افزار رایگان بوده و ویژگی های زیادی را در اختیار شما قرار می دهد. این ویژگی ها شامل پشتیبانی از چندین حساب ایمیل، پروتکل های مختلف انتقال، دفترچه آدرس، تقویم و موارد دیگر می باشد.

نرم افزار متن باز برای عکس، ویدئو، DTP و طراحی

تصویر(5)

عکس های دیجیتال امروزه بسیار محبوب هستند. GIMP ویرایش عکس ها را آسان کرده است. با GIMP می توان تصاویر را برش داد و همچنین کنتراست و روشنایی آنها را تنظیم کرد. لایه ها، ماسک ها و سایر ابزارهای ویرایش تصویر نیز در GIMP وجود دارند. از نسخه 2.10، ابزارهایی برای برش و انتخاب مناطق و همچنین حذف پس زمینه، به GIMP اضافه شده است.

Digikam Photo Manager یک برنامه مدیریت عکس است که به شما کمک می کند تا مجموعه عکس های خود را سازماندهی کنید. این برنامه عکس ها را بر اساس کلمات کلیدی، رتبه بندی ها و رنگ ها مرتب خواهد کرد. همچنین Digikam می تواند جزئیات عکس ها را ارزیابی و مکان عکس ها را مشخص نماید. علاوه بر این، Digikam دارای ابزارهای ویرایش برای تصاویر RAW است.

RAW Therapee یک برنامه ویرایش عکس RAW می باشد که گزینه های بیشتری نسبت به GIMP ارائه می دهد. این برنامه شامل بخش مدیریت برای مشاهده تصاویر و چندین ابزار جهت توسعه عکس های RAW می باشد.

نکته: RAW یک فرمت برای تصاویر است که اطلاعات فایل ها را بدون هیچ گونه پردازش یا فشرده سازی ذخیره می کند.

تصویر(6)

برای طراحی اسناد با نرم افزارهای DTP (یا DeskTop Publishing، نرم افزارهایی هستند که برای ایجاد و طراحی تصاویر گرافیکی استفاده می شوند)، ترکیب Inkscape و Scribus بهترین گزینه خواهد بود. Inkscape برای طراحی تصاویر دقیق مناسب می باشد و تمام ابزارهای لازم برای ایجاد منحنی ها، اشیاء یا متون را ارائه می کند. Scribus برای صفحه آرایی اسناد چند صفحه ای مناسب بوده و ابزارهای مختلفی برای تراز کردن عناصر، تغییر رنگ، گرادیانت و ترکیب گرافیک ارائه می دهد. این ترکیب، ایجاد لوگوهای مقیاس پذیر، زها و سایر طراحی ها را آسان می کند.

با Scribus تمامی این ابزارها برای طراحی صفحات در دسترس خواهند بود. از این برنامه می توانید برای طراحی بروشورها یا منوها و همچنین صفحات نمونه و عناصر موردنیاز جهت ایجاد صفحات روزنامه و مجلات نیز استفاده کنید. برای چاپ حرفه ای، می توانید اسناد را به صورت PDF خروجی بگیرید. Inkscape و Scribus از فرمت های گرافیکی مختلفی مانند JPG، TIF، PNG و SVG پشتیبانی می کنند.

تصویر(7)

نقاشی، طراحی و رنگ آمیزی دیجیتال امروزه رونق زیادی دارد. با این کار، آثار هنرمندان به صورت دیجیتالی ذخیره می شوند و می توان آنها را بلافاصله و بدون نیاز به اسکن پردازش کرد. نرم افزارهای گرافیکی ویژه ای مانند Krita این فرآیند را با ابزارهای متنوعی مانند قلم های دیجیتالی، لایه ها، جلوه ها و ماسک ها پشتیبانی می کنند. همچنین می توان از گزینه های انیمیشن این نرم افزارها برای ایجاد فیلم های انیمیشنی استفاده کرد.

تصویر(8)

Blender، یک نرم افزار متن باز جهت مدل سازی و انیمیشن سه بعدی است که بیش از 30 سال فعالیت دارد. در ابتدا این نرم افزار فقط توسط استودیوهای فیلم سازی استفاده می شد اما در سال 2002، بلندر به صورت متن باز منتشر و سپس با سرعت بیشتری توسعه یافت.

بلندر طیف گسترده ای از ویژگی ها، از جمله مدل سازی، انیمیشن، ترکیب و ویرایش ویدیو را شامل می شود. کاربران می توانند از طریق یک رابط افزونه و اسکریپت نویسی، برنامه را گسترش دهند و با نیازهای خود سازگار کنند. بلندر در بسیاری از زمینه های مختلف، مانند تولید فیلم، بازی سازی، معماری و طراحی، کاربرد دارد. این نرم افزار حتی توسط سازمان های بزرگی مانند ناسا و آژانس فضایی اروپا نیز استفاده می شود.

تصویر(9)

در زمینه ویدیو، پخش رسانه VLC بی نظیر است. تقریباً هیچ فرمتی وجود ندارد که VLC نتواند پخش کند. طیف گسترده ای از فرمت ها، از ویدیوهای قدیمی گوشی های موبایل گرفته تا کلیپ های جدید 4K با وضوح بالا را پشتیبانی می نماید. کار با لیست های پخش، نمایش ویدیوهای آنلاین و پادکست ها و همچنین استریم در شبکه خانگی، این نرم افزار را به یک نرم افزار کاربردی و همه کاره تبدیل می کند. علاوه بر این، VLC ابزارهای تبدیل ویدیو را نیز ارائه می دهد.

ShotCut، یک نرم افزار متن باز جهت ویرایش ویدیو است که برای مشاهده، برش و مرتب کردن ویدیوهای ضبط شده استفاده می شود. همچنین دارای یک تایم لاین انعطاف پذیر برای میکس ویدیو، صدا و جلوه های ویژه است. ShotCut از طریق ادغام فریمورک FFmpeg، می تواند انواع مختلفی از فرمت های ویدیویی را import و export کند.

تصویر(10)

اکثر کاربران از پخش کننده رسانه مایکروسافت جهت مدیریت موسیقی خود استفاده می کنند. این نرم افزار امکانات خوبی دارد اما منابع زیادی را اشغال می کند. گزینه جایگزین Dopamine می باشد. این نرم افزار بسیار سبک تر بوده و امکانات مشابهی را ارائه می دهد. علاوه بر این، Dopamine ویژگی های اضافی دیگری مانند قابلیت خواندن متن شعر آهنگ ها به صورت آنلاین و ادغام با Last.fm و Discord را نیز ارائه می دهد.

نسخه قابل حمل Dopamine نیز جذاب است. این نسخه را می توان روی یک فلش مموری نصب و در رایانه های مختلف استفاده کرد. پایگاه داده آهنگ ها نیز به صورت خودکار بروز می شود.

نرم افزار متن باز مناسب جهت پشتیبان گیری از اطلاعات و سیستم

تصویر(11)

ذخیره سازی منظم داده ها و پارتیشن های مهم سیستم، ضروری است. پشتیبان گیری از اسناد، عکس ها یا موسیقی را می توان با Duplicati انجام داد. پس از نصب و راه اندازی، این ابزار در پس زمینه کار می کند. تنظیمات با انتخاب داده ها، زمان بندی و … از طریق رابط کاربری تحت مرورگر انجام می شود.

هارد دیسک ها، درایوهای شبکه، دستگاه های ذخیره سازی USB یا سرورهای متصل به اینترنت را می توان به عنوان رسانه هدف تعریف کرد. علاوه بر پروتکل های انتقال شناخته شده مانند FTP یا WebDAV، این برنامه از دسترسی به سرویس های ابری مانند Dropbox، Amazon یا Google نیز پشتیبانی می کند. Duplicati داده های ذخیره شده را فشرده و در صورت تمایل آن را با AES-256 رمزگذاری می نماید.

Clonezilla برای پشتیبان گیری از یک پارتیشن کامل یا هارد دیسک توصیه می شود. ابتدا یک سیستم نجات قابل بوت را روی CD یا USB قرار دهید و سپس از آن برای ایجاد image از هارد دیسک یا پارتیشن‌های جداگانه استفاده کنید. در صورت خرابی سخت افزار می توانید با کمک Clonezilla سیستم را مجددا راه اندازی و اطلاعات image را بازیابی نمایید. برای ذخیره نسخه پشتیبان، از یک دستگاه ذخیره سازی محلی یا یک درایو در شبکه استفاده کنید.

تصویر(12)

روش های مختلفی برای اشتراک گذاری فایل های اسناد یا عکس وجود دارد. اشتراک گذاری از طریق ابر یا ایمیل اغلب خطرناک است زیرا اطلاعات کاربر را در دسترس سایرین قرار می دهد. برای اشتراک گذاری فایل های حساس، بهتر است از اتصالات رمزگذاری شده استفاده کنید.

Onionshare یک ابزار اشتراک گذاری فایل امن می باشد که از فناوری Onion استفاده می کند. فناوری Onion اطلاعات کاربر را مخفی کرده و از رمزگذاری برای محافظت فایل ها بهره می برد. در Onionshare، فرستنده یک آدرس Onion ایجاد می کند که گیرنده می تواند از آن برای دانلود فایل استفاده نماید. فرستنده همچنین یک کلید خصوصی ایجاد می کند که گیرنده برای باز کردن فایل نیاز دارد. علاوه بر اشتراک گذاری فایل، Onionshare دارای قابلیت چت و وب سرور است که وب سایت را به طور ایمن از طریق شبکه Tor ارائه می دهد.

چند نرم افزار متن باز کوچک دیگر

فرمت ZIP فایل‌های متعددی را در یک بسته ترکیب و داده‌ها را فشرده می‌کند. این کار باعث می‌شود انتقال فایل‌ها از طریق ایمیل یا فضای ابری سریع‌تر انجام شود. 7-Zip یک ابزار فشرده‌سازی و اشتراک‌گذاری فایل است که طیف گسترده‌ای از عملکردها را ارائه می‌دهد. این ابزار می‌تواند فایل‌های ZIP را باز و ایجاد کرده یا فایل‌ها را به آرشیو اضافه و حذف نماید. 7-Zip از انواع فرمت‌های آرشیو از جمله ZIP، RAR، TAR، BZIP2، GZ، ARJ، LHA، LZH و بسیاری از فرمت های دیگر پشتیبانی می‌کند.

تصویر(13)

فایل‌هایی که حاوی اطلاعات حساس هستند، مانند اسناد مالی یا تصاویر شخصی را می‌توان با استفاده از AES Crypt به راحتی رمزگذاری کرد. این کار باعث می‌شود که فایل‌ها در صورت ارسال از طریق اینترنت یا ذخیره‌سازی در رایانه شخصی شما، در برابر دسترسی غیرمجاز محافظت شوند. پس از نصب AES Crypt، یک آیتم جدید در منوی ویندوز اکسپلورر مشاهده خواهید کرد. برای رمزگذاری هر فایل، روی آن کلیک راست کرده و گزینه «AES Crypt» را انتخاب نمایید. در پنجره بعدی، یک رمز عبور قدرتمند وارد کرده و آن را تایید کنید.

AES Crypt یک فایل جدید با رمزگذاری 256 بیتی ایجاد می‌کند. این بدان معنا است که برای باز کردن فایل، باید رمز عبور را به درستی وارد کنید. برای رمزگشایی یک فایل رمزگذاری شده با AES Crypt، روی آن کلیک راست کرده و گزینه «AES Crypt» را دوباره انتخاب نمایید. سپس رمز عبور را وارد کنید تا فایل باز شود.

نتیجه گیری پایانی

در نهایت می توان به این نتیجه رسید که برنامه های متن باز یک منبع ارزشمند برای کاربران هستند. این برنامه ها رایگان، معتبر و قابل توسعه می باشند. آنها می توانند برای طیف گسترده ای از کارهای مختلف مانند مدیریت داده ها، ویرایش تصاویر، گوش دادن به موسیقی، طراحی و … استفاده شوند. نرم افزار متن باز می تواند به کاربران کمک کند تا در هزینه های خود صرفه جویی نمایند. اگر به دنبال برنامه های جدید برای افزودن به مجموعه خود هستید، برنامه های متن باز یک گزینه عالی خواهند بود.