تکامل و استفاده گسترده از تلفن همراه، لپ تاپ، تبلت و سایر دستگاهها باعث شده تا جهان امروزی بیشتر از همیشه پویا باشد. همچنین استفاده گسترده از تلفن همراه، سبب ایجاد محبوبیت بسیار زیادی برای پروتکل IMAP شده است.
Internet Message Access Protocol به اختصار IMAP، یک پروتکل محبوب در لایه نرم افزار یا application layer است که برای دریافت پیامهای ایمیل از یک سرور ایمیل استفاده می شود. این پروتکل به واسطه اتصال TCP/IP، امکان دسترسی به ایمیلها و ارسال دستورات را فراهم میکند. IMAP در سال 1986 توسط Mark Crispin، به عنوان یک پروتکل برای دسترسی از راه دور به ایمیل ها ایجاد شد.
تصویر(1)
تاریخچه مختصر پروتکل IMAP
تاریخچه پروتکل ایمیل IMAP به اوایل دهه 1980 باز می گردد. IMAP به عنوان یک جایگزین برای پروتکل Post Office Protocol یا POP توسعه یافت.
هدف اصلی توسعه پروتکل IMAP، ایجاد یک روش برای همگامسازی ایمیلها در چندین دستگاه و نگهداری آنها در سرور است. در مقابل، پروتکل POP برای دریافت ایمیل ها در یک دستگاه طراحی شده که به وسیله آن ایمیلها از سرور دانلود شده و روی دستگاه محلی ذخیره میشوند. پروتکل IMAP یک پیشرفت مهم در مدیریت ایمیل بوده و به کاربران این امکان را میدهد که با هر دستگاهی که به اینترنت متصل هستند، در هر زمان و مکانی، به ایمیلهای خود دسترسی پیدا کنند.
نحوه عملکرد پروتکل IMAP
IMAP به عنوان یک پروتکل ورودی، برای ارتباط بین سرور ایمیل و نرمافزار ایمیل کلاینت عمل میکند. با استفاده از پروتکل IMAP، زمانی که کاربر ایمیلی را باز می نماید، آن را از سرور خواهد خواند. بدین معنا که ایمیل در دستگاه محلی دانلود و ذخیره نشده و کاربران می توانند با دستگاه های مختلف مانند لپتاپ، تلفن همراه و تبلت از هر مکانی در جهان به ایمیل ها دسترسی داشته باشند.
تصویر(2)
در ادامه به بررسی مراحل و فرآیندهای اصلی عملکرد IMAP پرداخته می شود:
- کاربر وارد نرم افزار IMAP ایمیل مانند Microsoft Outlook می شود.
- برای برقراری اتصال بین دو دستگاه، یک پورت خاص تنظیم میشود.
- نرمافزار کلاینت ایمیل، سربرگهای تمام ایمیلها مانند فرستنده، موضوع و تاریخ را به کاربر نشان میدهد.
- استفاده از پروتکل IMAP برای بررسی ایمیل، نسبت به پروتکلهای دیگر مانند POP، سادهتر و سریعتر است.
- ایمیلها روی IMAP server ذخیره میشوند و تا زمانی که کاربر آنها را حذف نکند، باقی خواهند ماند.
پورت IMAP
مانند سایر نرم افزارهای موجود در دستگاه محلی، استفاده از پروتکل IMAP به یک مقدار منطقی جهت اتصال به اینترنت نیاز دارد. چنین اتصالی به عنوان یک پورت شناخته می شود.
معمولا دو پورت توسط پروتکل IMAP استفاده می شود که عبارتند از:
- پورت 143: به عنوان یک پورت استاندارد برای IMAP است که بدون استفاده از رمزنگاری عمل کرده و ایمن نیست.
- پورت 993: یک پورت رمزنگاری شده برای پروتکل IMAP است. در واقع، این پورت با استفاده از رمزنگاری SSL/TLS عمل میکند و زمانی به کار می رود که کاربر میخواهد به صورت امن از طریق IMAP به سرور متصل گردد.
پورت 143 نباید به صورت عمومی روی سیستم یا سرور شما در دسترس قرار گیرد زیرا ممکن است سبب ناامن شدن و سو استفاده افراد خلافکار گردد. به همین دلیل، توصیه می شود از پورت امن 993 استفاده کنید.
تصویر(3)
ویژگی ها
قابلیت های کلیدی IMAP عبارتند از:
صندوقهای ایمیل چندگانه: کاربران با استفاده از صندوق ایمیل چندگانه میتوانند چندین ایمیل را مدیریت نموده و پیامها را بین آنها انتقال دهند.
سازماندهی ایمیلها: کاربران قادر به سازماندهی پیامهای خود و ایجاد دستهبندیها و پوشههای مختلف هستند.
همگامسازی: این امکان را به کاربران میدهد تا پوشهها را در تمام دستگاههای خود همگام سازی کنند.
بررسی اطلاعات قبل از دانلود: قبل از دانلود، کاربران میتوانند ایمیلها و سربرگ آنها مانند، فرستنده، موضوع و تاریخ را مشاهده کنند.
دانلود بخشی از یک پیام: پروتکل IMAP به کاربران اجازه میدهد تا فقط یک بخش از پیام را دانلود نمایند.
جستجو: پروتکل IMAP به کاربران امکان جستجو در محتوای ایمیل ها را می دهد.
سلسلهمراتب: پروتکل IMAP به کاربران اجازه میدهد تا سلسلهمراتبی بر اساس اهمیت ایمیلها پیادهسازی کنند.
نحوه فعال سازی IMAP
سرویسهای ایمیل مانند Gmail، Outlook و Yahoo بسیار محبوب هستند. اگر از این سرویسها استفاده میکنید، مطمئناً با این واقعیت آشنا هستید که هرگونه تغییری که در ایمیلهای خود اعمال نمایید، روی تمامی دستگاههای شما همگامسازی میشوند. بدین معنا که اگر ایمیلی را در یکی از این اپلیکیشن های معروف تنظیم کنید، به صورت خودکار تحت پروتکل IMAP پیکربندی می شود. در نتیجه، تغییراتی که در حساب ایمیل خود اعمال می نمایید، به طور اتوماتیک با سرور اصلی همگام سازی خواهد شد.
مزایای پروتکل IMAP
مزایای استفاده از پروتکل IMAP به شرح زیر است:
- IMAP به شما این امکان را می دهد تا از هر جایی و با هر تعداد دستگاه دلخواه، به ایمیلهای خود دسترسی داشته باشید.
- در پروتکل IMAP، پیوستها بهصورت خودکار دانلود نمیشوند. این ویژگی به شما اجازه میدهد تا به سرعت ایمیلهای خود را بررسی کنید. همچنین به شما کنترل بیشتری برای دسترسی و مدیریت پیوستها خواهد داد.
- همانند پروتکل POP، میتوانید از پروتکل IMAP بهصورت آفلاین نیز استفاده کنید.
تصویر(4)
موارد استفاده از IMAP
برخی از کاربرد های اصلی پروتکل IMAP عبارتند از:
- سازگاری با سایر برنامه ها: اکثر کاربران بیش از یک حساب ایمیل دارند. با استفاده از IMAP، امکان ذخیره یک کپی از تمام ایمیلهای هر سرور وجود دارد. بدین ترتیب، پلتفرمهای ایمیل مانند Outlook قادر خواهند بود با بیشتر ارائهدهندگان ایمیل ادغام شوند.
- دسترسی به ایمیل از چندین دستگاه: با استفاده از پروتکل IMAP، شما میتوانید از چندین دستگاه هوشمند مانند لپ تاپ، دسکتاپ، تبلت و گوشی های هوشمند استفاده کرده و به ایمیلهای خود دسترسی پیدا کنید. وقتی یک ایمیل در دستگاهی خوانده شده و به آن پاسخ داده میشود، تغییرات به طور خودکار در سایر دستگاههایی که به همان حساب ایمیل متصل هستند نمایش داده میشود. علاوه بر این، توسط پروتکل IMAP می توانید بدون دانلود ایمیل ها در هر دستگاه، به آنها دسترسی داشته باشید.
پشتیبانی از دسترسی آفلاین
برخی از آخرین نسخههای IMAP، به عنوان مثال IMAP4، امکان دسترسی آنلاین و آفلاین به پیامها را برای کاربران فراهم می کنند. این قابلیت در مواردی که اتصال به اینترنت موجود نبوده یا کیفیت آن پایین است، بسیار مفید خواهد بود.
جمع بندی
IMAP یک پروتکل ارتباطی است که به کاربران قابلیتها و امکانات بیشتری برای دریافت و مدیریت ایمیل ها میدهد. در واقع، با استفاده از پروتکل IMAP، کاربران قادر خواهند بود به سادگی و با سرعت بالایی به پیامهای ایمیل خود دسترسی پیدا نموده و آنها را مدیریت کنند.