طراحی و راه اندازی و نگهداری از دیتاسنتر کارآمد، ساده نیست. قبل از شروع لازم است تا مؤلفه‌های تاسیسات و زیرساخت مرکز داده و استانداردهای مختلف بررسی شوند. دیتاسنتر مرکز مدرن عملیات فنی سازمان است و زیرساخت مورد نیاز فناوری اطلاعات برای ارائه منابع و خدمات به کارمندان، شرکا و مشتریان تجاری در سراسر جهان را فراهم می‌کند.
معرفی دیتاسنتر
کسب و کارهای کوچک یا متوسط می‌توانند دیتاسنتر را در یک فضای کوچک یا اتاق مناسب با تغییرات اندک، پیاده سازی کنند. با این حال، راه اندازی و نگهداری از دیتاسنتر در مقیاس بزرگ و مناسب محاسبات پیچیده، فضای اختصاصی بزرگتری را می‌طلبد. این فضا باید با دقت طراحی شود تا از محیط، برق، سیستم خنک کننده، مدیریت بهتر، قابلیت اطمینان و نیازهای امنیتی زیرساخت فناوری اطلاعات، پشتیبانی کند.
در نتیجه، دیتاسنتر از نظر سرمایه گذاری اولیه و هزینه‌های عملیاتی، یکی از پر هزینه ترین بخش‌ها برای کسب و کارها است. مدیران کسب و کارها و فناوری اطلاعات، باید به مسائل طراحی و راه اندازی دیتاسنتر توجه زیادی داشته باشند تا اطمینان حاصل کنند که خروجی، نیازهای تجاری را در طول چرخه عمر دیتاسنتر و تغییر شرایط کسب و کار، برآورده می‌کند.
تصویر(1)
انواع دیتا سنترها
با توجه به مالکیت و نیازهای یک کسب و کار، اندازه، شکل، مکان و ظرفیت مرکز داده ممکن است متفاوت باشد.
به صورت کلی می توان دیتاسنترها را به صورت زیر دسته بندی نمود:
- دیتاسنتر اختصاصی: این دیتاسنترها به صورت اختصاصی توسط سازمان‌ها برای کاربران داخلی خود ساخته شده و صرفا متعلق به آنها خواهند بود. این نوع دیتاسنترها از عملیات فناوری اطلاعات و اپلیکیشن‌های حیاتی یک سازمان پشتیبانی می‌کنند و می‌توانند در سازمان یا خارج از سازمان آنها قرار گیرند.
- دیتاسنتر خدمات مدیریت شده: این دیتاسنترها که توسط افراد دیگری مدیریت می‌شوند، تمام جنبه‌های ذخیره‌سازی داده و پردازشی را ارائه می‌دهند و شرکت‌ها به جای خرید سرورها، زیرساخت‌ها و خدمات را اجاره می‌کنند.
- دیتاسنتر مبتنی بر ابر: این نوع دیتاسنترهای توزیع شده که خارج از مکان شرکت یا سازمان قرار می‌گیرند، توسط سرویس‌دهندگان خدمات ابری مانند آمازون، Microsoft Azure یا Google Cloud مدیریت می‌شوند. بر اساس مدل زیرساخت به عنوان سرویس (IaaS)، زیرساخت اجاره شده، مشتریان را قادر می‌سازد تا یک دیتاسنتر مجازی را در عرض چند دقیقه راه‌اندازی کنند.
تصویر(2)
- دیتاسنتر کولوکیشن: این فضاهای اجاره‌ای، درون تاسیسات متعلق به شرکت دیگر قرار دارند. سازمان اجاره‌کننده، سخت‌افزار سرور را تامین می‌کند و دیتاسنتر، زیرساخت‌ها شامل فضای فیزیکی، پهنای باند، سرمایش و سیستم‌های امنیتی را تامین و مدیریت خواهد کرد. Colocation برای سازمان‌هایی مناسب است که می‌خواهند از هزینه‌های سرمایه‌گذاری مرتبط با ساخت و راه اندازی و نگهداری از دیتاسنتر اجتناب کنند.
- دیتاسنتر فرامقیاس: توسط سرویس‌دهندگان بزرگ، مانند آمازون، متا و گوگل ارائه می‌شوند که زیرساخت‌های پردازشی را در بالاترین سطح و با کمترین هزینه برای سرمایش و هزینه‌های اداری، فراهم می‌کنند.
کاربرد راه اندازی و نگهداری از دیتاسنتر
دیتاسنتر زیرساخت و تجهیزات IT یک سازمان را به منظور ذخیره‌سازی، پردازش و انتشار داده‌ها و اپلیکیشن‌ها، به صورت متمرکز ارائه خواهد کرد. از آنجایی که دیتاسنترها حیاتی‌ترین و خصوصی‌ترین اطلاعات یک سازمان را در خود جای داده‌اند، برای تداوم عملیات روزانه، بسیار اهمیت دارند. در نتیجه امنیت و اعتبار دیتاسنتر، از اولویت‌های اصلی هر سازمان است.
در گذشته، زیرساخت‌های دیتاسنتر، محیط‌های فیزیکی بسیار کنترل شده بودند اما ابر عمومی این مدل را تغییر داده است. اکثر زیرساخت‌های مدرن از سرورهای فیزیکی به زیرساخت‌های مجازی تبدیل شده‌اند که از اپلیکیشن‌ها و توزیع حجم کاری در محیط‌های چند ابری (Multicloud)، پشتیبانی می‌کنند.
اجزای دیتاسنتر
هر دیتاسنتر دارای دو جز اصلی است که شامل تجهیزات و زیرساخت IT می‌شود. این اجزا به همراه یکدیگر کار می‌کنند اما می‌توان آنها را جداگانه بررسی کرد.
- سرورها: این رایانه‌ها میزبان اپلیکیشن‌های سازمانی هستند و فعالیت های پردازشی را انجام می‌دهند.
- برق: برای راه‌اندازی تمام زیرساخت‌های فناوری اطلاعات، باید برق با ولتاژ کافی موجود و در عین حال مقرون‌به‌صرفه، بدون نوسان یا اختلال و قابل اعتماد باشد.
تصویر(3)
- سیستم‌های ذخیره سازی: سیستم‌های فرعی مانند دیسک‌ها، برای ذخیره‌سازی و محافظت از اطلاعات کاربردی و تجاری استفاده می‌شوند.
- تجهیزات شبکه: تجهیزات مورد نیاز برای ایجاد یک شبکه تجاری، شامل سوئیچ ها، روترها، فایروال‌ها و سایر عناصر امنیت سایبری است.
زیرساخت لازم برای راه اندازی و نگهداری از دیتاسنتر
زیرساخت به مجموعه وسیعی از تجهیزات فناوری اطلاعات اشاره دارد که درون تاسیسات مستقر شده‌اند. این تجهیزات اپلیکیشن‌ها را اجرا نموده و خدماتی را به کسب و کارها و کاربرانشان ارائه می‌دهند. یک زیرساخت IT معمولی به جهت راه اندازی و نگهداری از دیتاسنتر، شامل اجزای زیر است:
- امنیت فیزیکی: با توجه به ارزش دیتاسنتر و اهمیت حیاتی آن برای کسب و کار، باید دسترسی کنترل شده با استفاده از انواع تاکتیک‌ها، مانند کنترل دسترسی کارمندان و نظارت تصویری، صورت گیرد.
- سیستم خنک کننده: بخش عظیمی از برق یک دیتاسنتر به پردازش و مابقی آن به گرما تبدیل می‌شود که باید با استفاده از سیستم‌های تهویه هوا و همچنین سایر فناوری‌های خنک کننده، از محیط دیتاسنتر خارج گردد.
- سیستم های نظارتی و مدیریتی: دیتاسنترهای مدرن معمولاً دارای یک سیستم مدیریت ساختمان (BMS) هستند که به مدیران IT و کسب و کار ها جهت نظارت همیشگی بر محیط دیتاسنتر، از جمله نظارت بر دما، رطوبت، ولتاژ برق، سرمایش و همچنین ثبت دسترسی و امنیت، کمک می‌کند.
تصویر(4)
- کابل‌ها و قفسه‌ها: کابل ها چندین متر سیم تجهیزات فناوری اطلاعات را به یکدیگر متصل می‌کنند. از قفسه‌های سرور نیز برای سازماندهی سرورها و سایر تجهیزات در فضای دیتاسنتر، استفاده می‌شود.
- منبع تغذیه پشتیبان: منبع تغذیه بدون وقفه (UPS) و سایر سیستم‌های برق اضطراری برای اطمینان از کارکرد منظم زیرساخت در صورت قطع برق اصلی، بسیار مهم هستند.
استفاده از هوش مصنوعی برای مدیریت دیتاسنتر
دیتاسنترهای مدرن با استقرار هوش مصنوعی (AI) می‌توانند مراکزی هوشمند را طراحی و راه‌اندازی کنند. هوش مصنوعی نه تنها به بهبود بهره‌وری انرژی، پیش‌بینی تعمیرات و بهبود امنیت کمک می‌کند، بلکه با خودکارسازی فعالیت‌های روتین، نیاز به نیروی کار را کاهش خواهد داد. در شرکت میهن وب هاست نیز هوش مصنوعی در قالب سرویس میهن مانیتور ارائه شده است که می‌توانید جهت پایش مداوم سرورها، دامنه، SSL و… از آن بهره ببرید.
میهن وب هاست نیز این سیستم را به صورت اختصاصی در دیتاسنتر خود به کار برده است تا میزان امنیت و آپتایم سرورها را به حداکثر مقدار خود برساند. دیتاسنتر میهن وب هاست همواره در حال توسعه، گسترش تجهیزات و استفاده از فناوری های بروز جهت ارائه بالاترین سطح خدمات است.
تصویر(5)
جمع بندی
هیچ استاندارد الزامی برای طراحی یا ساخت دیتاسنتر وجود ندارد. با این حال، هدف اصلی هر استاندارد ایجاد یک پلتفرم مشترک از بهترین روش‌ها و راهکارها است. در حال حاضر مجموعه ای از استانداردها برای دیتاسنترها وجود دارند که هر کسب و کار می تواند یک یا چند استاندارد را در پروژه های خود به کار گیرد. در میهن وب هاست ضمن رعایت تمامی استانداردهای راه اندازی و نگهداری از دیتاسنتر، از امکانات مدرن و سخت افزار های بروز استفاده شده تا کاربران بالاترین کیفیت را تجربه کنند.