single-page application ها یا به اختصار SPA ها، نوعی برنامه وب هستند که فقط یک صفحه html را دریافت کرده و محتوای آن را به صورت پویا در پاسخ تعاملات کاربر بروز می کنند. بدین ترتیب، محتوا به سرعت برای کاربر نمایش داده می شود. در مقابل، برنامه های وب چند صفحه ای باید برای هر صفحه یک درخواست جداگانه به سرور ارسال کنند که می تواند منجر به بارگذاری کندتر گردد. علاوه بر این، برنامه تک صفحه ای می تواند با ارائه ویژگی هایی مانند بارگذاری محتوا به صورت تدریجی و کش کردن در مرورگر، تجربه کاربری را بیشتر بهبود بخشد. این تکنیک ها می توانند به کاهش زمان بارگذاری و بهبود عملکرد کلی برنامه کمک کنند.
تصویر(1)
مزایای طراحی برنامه تک صفحه ای
مزایای طراحی برنامه تک صفحه ای به شرح زیر است:
- تجربه کاربری روان تر: با حذف نیاز به بارگذاری مجدد صفحه، SPA ها می توانند تجربه کاربری روان تر و واکنش گرا ارائه دهند.
-
سادگی توسعه: برنامه تک صفحه ای با استفاده از فریم ورکهای جاوا اسکریپت گسترش می یابد، در نتیجه می تواند به ساده سازی فرآیند توسعه کمک کند.
- عملکرد بهتر: SPA ها می توانند صرفا با بارگذاری منابع مورد نیاز برای نمایش صفحه فعلی، عملکرد بهتری داشته باشند.
نکات کلیدی UX در برنامه تک صفحه ای
برنامههای تک صفحهای با تجربه کاربری روان و جذابشان که شبیه به اپلیکیشن های موبایل هستند، محبوبیت زیادی پیدا کردهاند.
طراحی UX یک SPA موفق نیازمند رعایت موارد زیر است:
- تمرکز روی محتوا: اولین قدم، تعیین دقیق پیامی است که می خواهید به مخاطب خود منتقل کنید. محتوای شما باید در راستای این پیام اصلی باشد و از حاشیه پردازی و مطالب غیر ضروری پرهیز کند.
- سادگی و بصری بودن: ناوبری سایت باید ساده و واضح باشد تا کاربر بتواند به آسانی در صفحات و بخشهای مختلف مانور دهد.
- سرعت و عملکرد: بارگذاری سریع صفحه و پاسخ به تعاملات کاربر، برای ارائه یک تجربه کاربری مطلوب ضروری است.
- بهینهسازی برای موبایل: با توجه به افزایش استفاده از موبایل، حتما رابط کاربری را برای نمایشگرهای مختلف و کوچکتر بهینهسازی کنید.
- آزمایش و تکرار: به طور مداوم برنامه خود را با کاربران واقعی آزمایش کنید و بر اساس بازخورد آنها طرح خود را اصلاح نمایید.
با رعایت موارد مطرح شده، میتوانید یک SPA طراحی کنید که هم از نظر بصری جذاب و هم از نظر عملکردی کارآمد باشد.
برنامه تک صفحه ای در دنیای واقعی
برنامههای تک صفحهای نوعی از برنامههای وب هستند که تمام محتوای خود را در یک صفحه واحد بارگذاری میکنند. SPA ها با استفاده از تکنیکهای مختلف JavaScript و فریمورکهای SPA مانند React، Angular و Vue.js، کمک می کنند تا وباپلیکیشنها به اندازه برنامههای موبایل یا دسکتاپ، کاربرپسند و جذاب شوند.
تصویر(2)
برخی از رایج ترین برنامههای تک صفحهای عبارتند از:
- Gmail: برنامه تک صفحه ای به دلیل پاسخگویی سریعتر شناخته میشود زیرا نیازی به بارگیری مجدد کل صفحه برای هر اقدام انجام شده توسط کاربر ندارد. بدین ترتیب، Gmail به ابزاری کارآمدتر به خصوص برای انجام وظایف متعدد تبدیل می شود.
- Google Maps: رابط کاربری Google Maps برخی از ویژگی های SPA را به اشتراک می گذارد اما به دلیل معماری و نحوه عملکرد آن، به عنوان یک SPA واقعی در نظر گرفته نمی شود.
- Facebook: فیسبوک از SPA ها برای بخشهای مختلف پلتفرم خود مانند News Feed، Profile و Messenger استفاده میکند.
- Twitter: توییتر از SPA ها برای رابط وب خود استفاده میکند که به کاربران امکان میدهد توییتها را مشاهده کنند، با آنها تعامل داشته باشند و حسابهای خود را بدون نیاز به بارگیری مجدد صفحات، مدیریت کنند.
- Pinterest: برنامه Pinterest از SPA ها برای رابط وب خود استفاده میکند که به کاربران امکان میدهد بدون بارگیری مجدد صفحات، تصاویر را مرور کنند.
نحوه عملکرد SPA ها
SPA ها نوعی از برنامههای وب هستند که با بارگیری صفحه HTML، تجربه کاربری مشابه یک برنامه دسکتاپ را ارائه میدهند.
نحوه عملکرد SPA ها به شرح زیر است:
1. بارگذاری اولیه:
- هنگامی که کاربر برای اولین بار SPA را باز میکند، مرورگر یک درخواست HTTP به سرور ارسال خواهد کرد.
- سرور یک صفحه HTML واحد را با منابع JavaScript و CSS برای برنامه ارسال میکند.
- در نهایت، مرورگر صفحه HTML را بارگیری کرده و JavaScript را اجرا مینماید.
2. مسیریابی:
- SPA از یک سیستم مسیریابی برای مدیریت ناوبری بین صفحات مختلف برنامه بدون نیاز به بارگیری مجدد کامل صفحه استفاده میکند.
- هنگامی که کاربر روی لینک کلیک میکند، سیستم مسیریابی، URL را تجزیه و تحلیل کرده و تعیین می نماید که کدام مولفه UI باید نمایش داده شود.
- سپس JavaScript مؤلفه UI مناسب را با بروزرسانی DOM (Document Object Model) بدون بارگیری مجدد صفحه، نمایش میدهد.
3. بروزرسانیهای پویا:
- SPA از WebSockets برای دریافت دادههای جدید از سرور، بدون نیاز به بارگیری مجدد کامل صفحه، استفاده میکند.
- SPA به برنامه اجازه میدهد تا محتوای خود را بهطور پویا بروزرسانی کند.
4. رندرینگ سمت کلاینت:
در رندرینگ سمت کلاینت، کد HTML توسط مرورگر کاربر با دریافت از سرور رندر می شود. بدین ترتیب، محتوای صفحه تا زمانی که مرورگر کد را پردازش نکند قابل مشاهده نیست.
5. ذخیرهسازی سمت کلاینت:
-
برنامه تک صفحه ای میتواند از API هایی مانند IndexedDB برای ذخیرهسازی دادهها در مرورگر کاربر استفاده کند.
تصویر(3)
جمع بندی
همانطور که بیان شد، برنامههای تک صفحهای نوع جدیدی از برنامههای وب هستند که به جای بارگذاری مجدد کل صفحه برای هر تعامل کاربر، محتوای صفحه را به صورت پویا با استفاده از JavaScript بروزرسانی میکنند. بدین ترتیب، تجربه کاربری روانتر و سریعتر خواهد شد.