ROMI یا Return on Marketing Investment به معنای "بازگشت سرمایه در بازاریابی"، یک معیار است که برای ارزیابی اثربخشی و سودآوری کمپینها یا فعالیتهای بازاریابی استفاده میشود. نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی نشان میدهد که آیا سرمایهگذاریها درآمد ایجاد میکنند یا خیر. ویژگی خاص ROMI در تمرکز آن روی سرمایهگذاریهای بازاریابی است.
فرمول محاسبه بازگشت سرمایه در بازاریابی بسته به شرایط و اهداف خاص کمپین متفاوت می باشد. معمولا، روش محاسبه ROMI بدین شکل است که ابتدا باید هزینههای بازاریابی را از درآمد کسب شده کسر کنید، سپس نتیجه به دست آمده را بر هزینههای بازاریابی تقسیم نمایید. در نهایت، این معیار بر اساس درصد به دست می آید.
تصویر(1)
چگونه ROMI به استراتژی تبلیغات کمک میکند؟
دانستن نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی به شما کمک میکند تا متوجه شوید که آیا در مقایسه با هزینه بازاریابی، ضرر خواهید کرد یا سود میبرید. همچنین میتوانید مقدار درآمد کسبشده را محاسبه نمایید. علاوه بر این، نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی در برنامهریزی برای استراتژی بازاریابی سهماهه بعدی، کمک میکند.
نقش ROMI در برنامهریزی استراتژی بازاریابی
برای ارزیابی اثربخشی تلاشهای کنونی و تأثیر آنها بر آینده شرکت، باید به تحلیل نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی بپردازید. این ارزیابی کمک میکند تا زمان و منابع خود را هوشمندانهتر مدیریت کنید و بهرهوری تیم بازاریابی را افزایش دهید. بدین ترتیب، میتوانید منابع را به سمت حوزههایی هدایت نمایید که بیشترین کارایی را دارند. اگر بازده سرمایهگذاری در بازاریابی بیش از 100 درصد باشد، نشان میدهد که بازاریابی سودآور است.
چه کسانی باید به نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی توجه کنند؟
نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی یک شاخص مهم است که افراد مختلف در کسبوکار باید به آن توجه کنند:
- بازاریابها: آنها اثربخشی کمپینها و دیگر فعالیتهای بازاریابی را ارزیابی میکنند. این شاخص به بازاریاب ها کمک خواهد کرد تا متوجه شوند آیا استراتژیهای انتخابشده سودآور هستند یا خیر.
- مدیران اجرایی: آنها بررسی میکنند که بازاریابی چقدر موثر و سودآور بوده است. با استفاده از ROMI میتوانند نشان دهند که هزینههای بازاریابی منطقی می باشد. همچنین نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی مشخص می کند که هر کمپین تبلیغاتی چقدر بر درآمد و سود شرکت تأثیر می گذارد.
- بخش مالی: این بخش بر ROMI تمرکز میکند تا سودآوری سرمایهگذاریهای بازاریابی را ارزیابی کرده و بررسی نماید که چقدر با اهداف مالی سازمان همسو است. ROMI در تخصیص صحیح بودجه و پیگیری اثربخشی کمک خواهد کرد.
- صاحبان و رهبران کسبوکار: ROMI به آنها اطلاعاتی از اثربخشی تلاشهای بازاریابی در افزایش سود شرکت میدهد. از طریق ROMI، صاحبان و رهبران کسبوکار می توانند استراتژی کلی را ارزیابی کرده و سرمایهگذاریهای مورد نیاز در فعالیتها را تعیین کنند.
- سهامداران و سرمایهگذاران: آنها نیاز دارند تا اثربخشی کمپینهای بازاریابی را درک نمایند زیرا این امر بر عملکرد مالی و رشد سازمان تأثیر میگذارد. از طریق ROMI، آنها سهم بخش بازاریابی در سودآوری و جایگاه بازار شرکت را ارزیابی میکنند.
تصویر(2)
ROMI برای اثربخشی کوتاهمدت و بلندمدت
اثربخشی کوتاهمدت
ROMI جزئیاتی از تأثیر کوتاهمدت کمپینهای بازاریابی و سایر ابتکارات بر سود، ارائه میدهد. با مقایسه درآمد حاصل از یک کمپین خاص و هزینههای آن، بازاریابان میتوانند سود کوتاهمدت و تأثیر تلاشهای خود را ارزیابی کرده و بدین ترتیب تجزیهوتحلیل نمایند که کدام کمپینها نتایج سریع تری به همراه دارند.
برای نمونه، شرکتی در فصل تعطیلات، یک کمپین تبلیغاتی کوتاهمدت راهاندازی میکند و 10000 دلار جهت تبلیغات هزینه می نماید. این کمپین 30000 دلار برای شرکت درآمد خواهد داشت و نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی آن به صورت زیر محاسبه میشود:
($30000 - $10000) / $10000 = 200%
یعنی به ازای هر دلاری که سرمایهگذاری شده، شرکت در کوتاهمدت 2 دلار سود کسب کرده است.
اثربخشی بلندمدت
با پیگیری تأثیر سرمایهگذاریهای در یک دوره طولانی، بازاریابان موفقیت استراتژیهای بلندمدت را که هدف آنها افزایش درآمد و جذب مشتری است، تعیین میکنند.
برای مثال، یک شرکت در طول سال 500,000 دلار جهت ارتقاء جایگاه برند و حفظ مشتریان سرمایهگذاری میکند. تا پایان سال، درآمد شرکت به 2 میلیون دلار افزایش مییابد. ROMI این استراتژی بازاریابی بلندمدت به صورت زیر محاسبه میشود:
($2000000 - $500000) / $500000 = 300%
این عدد نشان می دهد به ازای هر دلاری که سرمایهگذاری شده، شرکت در طول سال 3 دلار سود کسب خواهد کرد. با در نظر گرفتن ROMI برای اثربخشی کوتاهمدت و بلندمدت، بازاریابان درک جامعی از کارایی و سودآوری فعالیتهای بازاریابی به دست می آورند.
مقایسه ROMI با سایر معیارهای بازاریابی
نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی اطلاعات ارزشمندی در مورد تأثیر مالی فعالیتهای بازاریابی بر سود شرکت ارائه میدهد زیرا بازده سرمایهگذاریهای بازاریابی را محاسبه میکند. با این حال، برای دریافت یک آمار کامل از اثربخشی بازاریابی، باید به سایر معیارها نیز توجه کرد.
معیارهایی مانند ROI (بازگشت سرمایهگذاری)، CAC (هزینه جذب مشتری)، CPL (هزینه به ازای هر لید)، CLTV (ارزش طول عمر مشتری) و نرخ تبدیل، جزئیات دیگری در مورد جنبههای مختلف عملکرد بازاریابی ارائه میدهند. با تحلیل چندین معیار، بازاریابان میتوانند تصمیمات آگاهانهتری بگیرند، استراتژیها را بهینه کنند و منابع را به شکل بهتری تخصیص دهند.
تفاوت ROMI با ROAS
بازگشت هزینه تبلیغات (ROAS) و بازگشت سرمایه در بازاریابی (ROMI) هر دو معیارهایی برای اندازهگیری اثربخشی اقدامات بازاریابی هستند اما بر جنبههای مختلف آن تمرکز دارند:
- بازگشت هزینه تبلیغات (ROAS) یک معیار در تبلیغات آنلاین است که برای ارزیابی درآمد حاصل از سرمایهگذاریهای تبلیغاتی استفاده میشود. این معیار کارایی کمپینهای تبلیغاتی خاص را از طریق محاسبه درآمد به ازای هر دلار هزینه شده، اندازهگیری میکند.
- نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی یک معیار گستردهتر است که تمامی سرمایهگذاریهای بازاریابی از جمله هزینه تبلیغات را شامل میشود.
روشهای پیشرفته برای ROMI
درک نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی (ROMI) به ایجاد استراتژیهای پیچیدهتری در مقابل معیارهای بازگشت هزینه تبلیغات (ROAS) و ROI منجر میشود.
تمام سرمایهگذاریها در بازاریابی به یک اندازه ارزشمند نیستند و باید بدانید که اهداف مختلف بازاریابی از نظر سودآوری چه عملکردی دارند. رکس بریگز در یکی از کتابهای خود، مفهوم ROMO یا Return on Marketing Objectives به معنای "بازگشت سرمایه بر اساس اهداف" را مطرح کرده است تا بازاریابان را ترغیب کند که برای هر وظیفه بازاریابی از معیارهای خاص و مناسب استفاده نمایند. بدین معنا که تمام وظایف بازاریابی الزاما به سودآوری مستقیم منجر نمیشوند بلکه برخی از آنها ممکن است بر افزایش شناخت و آگاهی از برند، تمرکز داشته باشند.
محاسبه ROMI میتواند بر اساس جایگاه کمپینهای مختلف در فروش نیز تفکیک گردد. برای نمونه، فعالیتهای بازاریابی مانند افزایش ترافیک ارگانیک وبسایت سبب جذب بازدیدکنندگان جدید و ایجاد آگاهی از برند خواهد شد.
سوالات متداول در مورد ROMI
- چرا ROMI به یک معیار محبوب در میان بازاریابان تبدیل شده است؟
ROMI بهطور کامل کارایی و اثربخشی فعالیتهای بازاریابی را محاسبه میکند و به تصمیمگیری دقیقتر در تخصیص منابع و بهینهسازی بودجه کمک خواهد کرد. - ROMI باید چند وقت یکبار تحلیل شود؟
زمانبندی تحلیل ROMI به عوامل مختلفی مانند اهداف، نوع کسبوکار و مدت زمان کمپین بستگی دارد. ROMI فعالیتهای کوتاهمدت، میتواند بهصورت هفتگی یا ماهانه بررسی شود تا ترندهای گذرا شناسایی و استراتژیها سریعاً تنظیم گردند. برای اقدامات بازاریابی بلندمدت، تحلیل نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی بهصورت فصلی یا سالانه مناسب می باشد. - در کدام صنایع ROMI اهمیت بیشتری دارد؟
نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی در صنایع و بخشهای مختلف مانند موارد زیر ارزشمند است:- معمولا شرکتهای خردهفروشی، سرمایهگذاری قابلتوجهی در بازاریابی انجام می دهند تا ترافیک جذب کرده، فروش را بیشتر کنند و وفاداری مشتریان را تقویت نمایند.
- شرکتهای محصولات مصرفی (CPG) به بازاریابی وابسته هستند تا با تبلیغ محصولات خود و افزایش محبوبیت برند، فروش را تقویت نمایند.
- شرکتهای مخابراتی منابع قابلتوجهی در بازاریابی سرمایهگذاری میکنند تا مشتریان جدید جذب کرده و مشتریان فعلی را حفظ نمایند.
- در بخش مالی، بازاریابی نقش کلیدی برای جذب مشتریان جدید، ایجاد اعتماد و تبلیغ خدمات مختلف دارد.
- شرکتهای مرتبط با فناوری اغلب بودجههای زیادی را به بازاریابی اختصاص میدهند تا سبب افزایش آگاهی از برند شود.
- چگونه باید نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی را افزایش داد؟
بهبود نرخ ROMI نیازمند برنامهریزی استراتژیک، تحلیل دادهها و بهینهسازی مستمر است. در ادامه چندین استراتژی برای ارتقاء نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی ارائه میگردد:
- تعیین اهداف دقیق و قابل اندازهگیری که به تمرکز بر اولویتها کمک کرده و امکان پیگیری مؤثر روند پیشرفت را فراهم میسازد.
- تحلیل دادهها. پایش شاخصهای کلیدی عملکرد (KPIs)، نرخهای تبدیل، ارزش طول عمر مشتری (CLV) و هزینه جذب هر مشتری، فرصتهای بهبود را شناسایی میکند.
- بخشبندی مخاطبان هدف. تحلیل و تقسیمبندی مخاطبان هدف، به منظور تنظیم پیامها و استراتژیهای تبلیغاتی بر اساس گروههای خاص مشتریان انجام میشود.
- آزمایش و بهینهسازی کمپینها. انجام تستهای A/B به تنظیم پیامها و بهبود کانالهای ارتباطی کمک میکند.
- سرمایهگذاری در تحلیلهای بازاریابی. استفاده از ابزارها و پلتفرمهای تحلیل داده برای بررسی عمیقتر اطلاعات و بهینهسازی فعالیتهای بازاریابی ضروری است.
- تقویت همکاری بین بخشهای بازاریابی و مالی. بهبود ارتباط و همکاری بین تیمهای مربوطه میتواند به افزایش بهرهوری کمک کند.
- تنظیم بودجه بازاریابی. تحلیل منظم نتایج کانالها و کمپینهای بازاریابی مختلف، برای شناسایی مؤثرترین سرمایهگذاریها در راستای افزایش ROMI ضروری است.
- تمرکز بر حفظ مشتریان. بهبود فرآیندهای حفظ مشتریان به منظور افزایش بهره وری سرمایهگذاری اولیه در جذب کاربران جدید و افزایش ROMI اهمیت دارد.
5. آیا ROMI را میتوان برای کمپینهای بازاریابی آنلاین و آفلاین محاسبه کرد؟
بله، میتوان نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی را برای هر دو نوع کمپین آنلاین و آفلاین محاسبه کرد. کمپین آنلاین با هدف جذب بازدیدکنندگان و افزایش نرخ تبدیل در وبسایت است و کمپین آفلاین از طریق تبلیغات محیطی مانند بیلبوردها، مخاطبان محلی را هدف قرار می دهد.
پیگیری ROMI برای هر دو نوع کمپینهای آنلاین و آفلاین، آمارهایی درباره کانالها و استراتژیهایی که بیشترین بازده سرمایهگذاری را به همراه دارند، ارائه میدهد. این اطلاعات به بهینهسازی بودجههای بازاریابی، اتخاذ تصمیمات مبتنی بر داده و تخصیص موثر منابع کمک میکند تا به حداکثر بازدهی سرمایه دست یابید.
تصویر(3)
6. تأثیر فصلها بر نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی چگونه است؟
فصلها تأثیر مهمی بر نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی دارند. رفتار مشتری با توجه به فصل و عواملی مانند تعطیلات، آبوهوا و رویدادهای فرهنگی تغییر میکند.
شرکتها باید عوامل زیر را در نظر بگیرند:
- تقاضای مشتری: هماهنگ کردن فعالیتهای بازاریابی با دورههای اوج تقاضا میتواند باعث جذب بیشتر مشتریان شود.
- برنامهریزی بازاریابی: شناسایی رویدادهای مهم فصلی به بازاریابان کمک میکند تا با برنامهریزی بهتر کمپینها، منابع را مؤثرتر تخصیص دهند.
- تخصیص بودجه: تنظیم بودجه بر اساس فصلهای اوج تقاضا، به افزایش ROMI در دورههای پرتقاضا کمک میکند.
- زمانبندی کمپینها: با در نظر گرفتن تغییرات فصلی، بازاریابان کمپینها را زمانهایی اجرا میکنند که مشتریان بیشترین علاقه و تعامل را دارند.
- انتخاب کانال مناسب: هر فصل ممکن است نیاز به استفاده از کانالهای متفاوتی داشته باشد. با تحلیل رفتار گذشته مشتریان، شرکتها میتوانند بهترین کانالهای ارتباطی را برای هر فصل انتخاب کنند.
جمع بندی
نرخ بازگشت سرمایه در بازاریابی (ROMI) معیاری برای ارزیابی اثربخشی و سودآوری کمپینهای بازاریابی است. این معیار در دو بُعد کوتاهمدت و بلندمدت بررسی میشود و برای بهبود آن، استراتژیهایی مانند تحلیل دادهها، تقسیم بندی مخاطبان و همکاری بین بخشهای مختلف پیشنهاد میگردد. ROMI را می توان برای کمپینهای آنلاین و آفلاین محاسبه و تحت تأثیر عوامل فصلی قرار دارد.