در پروژهها و سایتهای بزرگ که دارای صدها یا حتی هزاران صفحه هستند، اهمیت استفاده از چک لیست سئو فنی (Technical SEO) همواره مورد توجه قرار می گیرد. سایتها با چالشهای متعددی مانند معماری فنی پیچیده، مدیریت محتوای پویا و رقابت مستمر برای حفظ رتبه مطلوب در نتایج موتورهای جستجو مواجه هستند. جهت بهبود عملکرد سایت، تیمهای سئو باید مهارتهای فنی خود را تقویت کرده و از تکنیکهای پیشرفتهتری استفاده کنند تا بتوانند بهینهسازی موثرتری انجام دهند. این مقاله به بررسی جنبههای مهم و پیشرفته چک لیست سئو فنی میپردازد که میتواند عملکرد وبسایتها را در نتایج موتورهای جستجو (SERP) بهبود بخشد و نقش مهمی در موفقیت کسبوکارها ایفا کند.
تصویر(1)
یک چک لیست سئو فنی جامع، از اصول کلیدی پیشرفته شامل موارد زیر تشکیل می شود که میتواند به ارتقای عملکرد وبسایتهای کاربران در نتایج جستجو کمک نماید.
1. کنترل پیشرفته ایندکس و خزندهها
بهینهسازی خزندهها و ایندکس موتورهای جستجو در زمینه سئو فنی از اهمیت بالایی برخوردار است. برای مدیریت موثر نرخ خزش (crawl budget)، ابتدا باید به تجزیه و تحلیل فایلهای لاگ پرداخته شود تا اطلاعات دقیق و ارزشمندی از نحوه تعامل مشتریان با سایت جمع آوری نمایید.
تجزیه و تحلیل فایلهای لاگ در چک لیست سئو فنی، به موارد زیر کمک خواهد کرد:
- مدیریت نرخ خزش: برای اطمینان از اینکه گوگلبات (Googlebot) صفحات با ارزش وبسایت شما را خزیده و ایندکس کند، مدیریت نرخ خزش ضروری است. تجزیه و تحلیل فایلهای لاگ کمک خواهد کرد تا متوجه شوید روزانه چند صفحه توسط گوگلبات خزیده میشوند و آیا بخشهای مهمی از آنها نادیده گرفته شدهاند یا خیر.
- شناسایی صفحات غیرقابل خزش: تحلیل فایل های لاگ، صفحاتی را شناسایی میکند که به دلیل مشکلاتی مانند زمان بارگذاری کند، لینکدهی داخلی ضعیف یا محتوای نامناسب، از دید گوگلبات پنهان میمانند.
- درک رفتار گوگلبات: با استفاده از چک لیست سئو فنی و تحلیل فایل های لاگ، می توانید مشخص کنید که گوگلبات هر روز کدام صفحات وبسایت شما را خزیده است. با بررسی صفحاتی که گوگلبات خزش کرده یا نادیده گرفته، میتوان به مشکلات فنی وبسایت پی برد.
تصویر(2)
با ترکیب دادههای بهدستآمده از تحلیل لاگ سئو و اطلاعات موجود در Google Search Console، میتوانید تصویر دقیقی از عملکرد وبسایت و نحوه تعامل موتورهای جستجو ایجاد نمایید.
در مرحله بعد، باید فایل robots.txt را طوری تنظیم کنید که موتورهای جستجو، نواحی مدیریتی و افزونههای کم ارزش وبسایت شما را نادیده بگیرند. با این کار، مطمئن می شوید که موتورهای جستجو میتوانند به محتوای اصلی سایت دست یافته و آن را ایندکس نمایند.
علاوه بر این، میتوانید از هدر HTTP به نام x-robots-tag استفاده کنید. در نتیجه قادر خواهید بود کنترل بیشتری بر ایندکس محتوا داشته باشید. هدف اصلی این است که تنها محتوای ارزشمند و مرتبط وبسایت شما ایندکس شود.
قرار دادن میلیونها URL در نقشه سایت و انتظار اینکه گوگلبات تمام آنها را خزش کند، منطقی نیست. در عوض، بهتر است هر روز نقشه سایت جدیدی شامل محصولات، دستهبندیها و صفحات ایجاد کنید. بدین ترتیب، گوگلبات با شناسایی محتوای جدید، به بهبود کارایی نقشه سایت شما کمک خواهد کرد.
2. معماری سایت و ناوبری در چک لیست سئو فنی
ساختار ساده سایت، به کاربران و خزندههای موتورهای جستجو کمک می کند تا سریعا در وب سایت جستجو نمایند.
معماری سایت Flat (به ساختاری در طراحی سایت گفته میشود که تعداد سلسلهمراتب صفحات در آن کم است) با کاهش تعداد کلیکهای موردنیاز برای دسترسی به هر صفحه، پیمایش و ایندکس کردن محتوای سایت را سریعتر و آسانتر میکند. سایت Flat با کاهش مراحل دسترسی به صفحات مهم، خزیدن موتورهای جستجو را آسان تر می کند و احتمال نمایش صفحات بیشتری در نتایج جستجو را فراهم می سازد.
محتوای سایت خود را بهگونهای سازماندهی کنید که دارای سلسلهمراتب ساده و کمعمق باشد. بدین ترتیب، کاربران سریعتر می توانند به محتوای موردنظر خود دسترسی پیدا کنند و همچنین سبب می گردد اعتبار لینکها (به ارزش یا امتیازی گفته میشود که یک صفحه وب از طریق لینکهای ورودی کسب می کند) بهطور موثرتری در سراسر سایت توزیع گردد.
همچنین، دقت کنید که پارامترهای پویا در URL ها بهدرستی مدیریت شوند. برای جلوگیری از ایجاد صفحات تکراری که میتوانند موتورهای جستجو را سردرگم کنند، از تگ "rel="canonical استفاده کنید. این تگ به موتورهای جستجو کمک میکند تا نسخه اصلی صفحه را بشناسند و از ایندکس شدن نسخههای غیرضروری و مشابه جلوگیری شود.
تنوع محصولات میتواند URL های متعددی با محتوای مشابه ایجاد کند. قاعده کلی این است که تگ canonical را به URL ترجیحی محصول اعمال نمایید تا مطمئن شوید تمام آنها به URL اصلی اشاره می کنند.
3. سئو جاوا اسکریپت
همانطور که میدانید، جاوا اسکریپت (JS) نقش بسیار مهمی در توسعه وب مدرن دارد و به افزایش تعامل سایت کمک میکند اما چالشهای خاصی را نیز برای سئو ایجاد خواهد کرد. حتی اگر مستقیما درگیر توسعه وب نباشید، اطمینان از سئوی موثر برای جاوا اسکریپت، اهمیت زیادی دارد.
نکته ابتدایی که در این زمینه باید مدنظر قرار گیرد، بهینهسازی Critical Rendering Path یا "مسیر ضروری رندرینگ" است. این مسیر به مراحلی اشاره دارد که مرورگر برای تبدیل کدهای HTML، CSS و جاوا اسکریپت به یک صفحه وب قابل مشاهده، طی میکند. Critical Rendering Path شامل مراحل بارگذاری، تجزیه و اجرای کدها است تا در نهایت محتوای صفحه به کاربر نمایش داده شود. گزارش زیر به وضوح نشان میدهد که تغییرات عمدهای در تگهای عنوان (Title) و توضیحات متا صفحات به دلیل استفاده از جاوا اسکریپت رخ داده است.
تصویر(3)
راهکارهای بهینهسازی Critical Rendering Path عبارتند از:
- کاهش تعداد و اندازه منابع موردنیاز برای نمایش محتوای اولیه.
- کوچکسازی (minify) فایلهای جاوا اسکریپت برای کاهش زمان بارگذاری سایت
- بارگذاری محتوای بالای صفحه را در اولویت قرار دهید.
اگر با اپلیکیشنهای تکصفحهای (Single Page Applications یا SPAs) کار میکنید که برای بارگذاری محتوای پویا به جاوا اسکریپت وابسته هستند، ممکن است با مشکلات زیر مواجه شوید:
- مشکلات ایندکس: به دلیل اینکه بارگذاری محتوای این اپلیکیشنها پویا می باشد، ممکن است موتورهای جستجو فقط یک صفحه خالی را مشاهده کنند. برای حل این مشکل، میتوانید از رندرینگ سمت سرور (Server-Side Rendering یا SSR) استفاده کنید. این روش تضمین میکند که محتوای شما هنگام بارگذاری صفحه برای موتورهای جستجو قابل مشاهده باشد و در نتیجه خزش بهتری انجام شود.
- مشکلات ناوبری: در اپلیکیشنهای تکصفحهای معمولا ناوبری مبتنی بر لینکهای سنتی وجود ندارد. این موضوع میتواند درک موتورهای جستجو از ساختار و محتوای سایت را تحت تأثیر قرار دهد. به همین دلیل، باید مطمئن شوید که ناوبری به گونهای طراحی شده است که موتورهای جستجو بتوانند مسیرها و صفحات مختلف سایت را شناسایی کنند.
رندرینگ پویا یا Dynamic rendering نیز تکنیکی مفید برای سایتهای مبتنی بر جاوا اسکریپت است که نسخههای HTML استاتیک صفحات را به موتورهای جستجو ارائه میدهد.
از ابزارهایی مانند گوگل سرچ کنسول و Lighthouse برای تست و نظارت بر عملکرد رندرینگ سایت و معیارهای اصلی وب (web vitals) استفاده کنید. دائما بررسی نمایید که محتوای رندر شده با چیزی که کاربران مشاهده می کنند مطابقت داشته باشد تا از سازگاری با آنچه موتورهای جستجو ایندکس می نمایند، مطمئن شوید.
4. اهمیت بهینهسازی برای ترندهای فصلی در چک لیست سئو تکنیکال
در دنیای تجارت الکترونیک خردهفروشی، ترندهای فصلی تأثیر قابلتوجهی بر رفتار مشتریان و به دنبال آن جستجوهای اینترنتی دارند.
به همین دلیل، در این پروژهها باید دائما استراتژیهای سئوی خود را با تغییرات فصلی تولید محصولات، تطبیق دهید.
محصولات فصلی، مانند کالاهای ویژه تعطیلات یا تابستانی و زمستانی، توجه ویژه نیاز دارند تا به موقع در دسترس قرار گیرند:
- بروزرسانی بهموقع محتوا: توضیحات محصولات، متا تگ ها و محتوای سایت را با کلمات کلیدی مرتبط بروزرسانی کنید.
- ایجاد صفحات فرود: صفحات اختصاصی را برای محصولات فصلی طراحی و بهینهسازی کنید. همچنین این صفحات باید به دستهبندیهای اصلی محصولات سایت لینک داده شوند تا تجربه کاربری بهتری فراهم گردد.
- تحقیق مستمر برای کلمات کلیدی: دائما در خصوص کلمات کلیدی تحقیق نمایید تا بتوانید به تغییرات در تمایلات مشتریان واکنش نشان دهید و دستهبندیهای جدید محصولات را به بهترین شکل بهینهسازی کنید.
تصویر(4)
- بهینهسازی سئو فنی: دائما خطاهای خزندهها را بررسی کنید و از سرعت بالای بارگذاری صفحات و بهینگی سایت برای موبایل مطمئن شوید.
در چک لیست سئو فنی، مدیریت محصولات ناموجود یا صفحات قدیمی، به همان اندازه که بهینهسازی محتوای جدید اهمیت دارد، برای حفظ کیفیت سایت و ارزش سئو ضروری است.
- ارزیابی ارزش صفحات: بهطور منظم محتوای سایت را ارزیابی نمایید تا از حفظ ارزش صفحات اطمینان حاصل کنید. اگر صفحهای در شش ماه گذشته هیچ بازدید یا تعاملی نداشته، بهتر است آن را حذف نمایید.
- استفاده از ریدایرکت 301: برای انتقال ارزش سئوی صفحات قدیمی به محتوای جدید و مرتبط، از ریدایرکت 301 استفاده کنید. این تکنیک به موتورهای جستجو اطلاع میدهد که صفحه قدیمی به آدرس جدید منتقل شده است و در نتیجه، ارزش سئوی آن به صفحه جدید منتقل میشود.
- حذف یا ادغام محتوا: محتوای ضعیف را حذف یا ادغام کنید تا اعتبار و تمرکز روی صفحات موثرتر باشد و تجربه کاربری (UX) و ساختار سایت بهبود یابد.
- صفحات محصولات ناموجود: برای محصولاتی که در حال حاضر موجود نیستند، بهتر است صفحات آنها را حفظ کنید تا بتوانید اطلاعاتی مانند تاریخ تقریبی موجود شدن دوباره محصول یا لینکهایی به کالاهای مشابه را ارائه دهید. بدین ترتیب، کاربران می توانند با وضعیت محصولات آشنا شوند و همچنین تجربه خرید بهتری داشته باشند.
بهینهسازی برای ترندهای فصلی به معنای آمادهسازی سایت جهت افزایش ترافیک و مدیریت هوشمندانه آن است.
5. دادههای ساختاریافته در چک لیست سئو فنی و پیادهسازی Schema
دادههای ساختاریافته ابزار قدرتمندی برای بهبود نمایش در صفحات نتایج موتور جستجو (SERP) و افزایش نرخ کلیک (CTR) هستند. پیادهسازی پیشرفته schema markup به شما کمک می کند تا اطلاعات دقیقتر و خاصتری را ارائه دهید.
دادههای ساختاریافته به اطلاعات منظم و قابل درکی گفته میشود که به موتورهای جستجو کمک میکند تا محتوای وبسایتها را بهتر درک کنند. Schema نوعی نشانهگذاری است که با استفاده از آن میتوانید اطلاعات دقیقی درباره محتوا را به موتورهای جستجو ارائه دهید. این کار سبب می گردد که وبسایت شما در صفحات نتایج موتور جستجو (SERP) بهتر دیده شود. در نتیجه، نرخ کلیک (CTR) سایت افزایش خواهد یافت.
جمع بندی
در پروژهها و سایتهای بزرگ، استفاده پیشرفته از چک لیست سئو فنی اهمیت بالایی دارد. در این مقاله به بررسی جنبههای کلیدی سئو فنی که شامل کنترل ایندکس و خزندهها، بهینهسازی معماری سایت، سئو جاوا اسکریپت، مدیریت ترندهای فصلی و پیادهسازی دادههای ساختاریافته و نشانهگذاری Schema می شود، پرداخته شد.